Παγκόσμια Ημέρα Σακχαρώδη Διαβήτη – Πώς να προλάβετε τον ΣΔ τύπου 2

Η 14η Νοεμβρίου έχει οριστεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Σακχαρώδη Διαβήτη (ΣΔ). Ο ΣΔ είναι μια μεταβολική διαταραχή στην οποία το σώμα αντιμετωπίζει δυσκολία στον έλεγχο των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα. Έχει υπολογιστεί ότι πάνω από 420 εκατομμύρια άτομα στον κόσμο έχουν διαγνωστεί με ΣΔ (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, 2019).

Ο Σακχαρώδης Διαβήτης αποτελεί την 7η αιτία θανάτου ενώ αποτελεί σημαντικότατη αιτία για επιπλοκές σε πολλά μέρη του σώματος, αυξάνοντας τον κίνδυνο για πρόωρο θάνατο, όπως καρδιαγγειακές νόσους, εγκεφαλικά επεισόδια, νεφρική ανεπάρκεια, τύφλωση, ακρωτηριασμούς κ.ά.

Τρία είναι τα κυριότερα είδη Διαβήτη:

  1. Ο Διαβήτης τύπου 1, στον οποίο το σώμα δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη,
  2. Ο Διαβήτης τύπου 2, όπου το σώμα ενώ παράγει ινσουλίνη δεν μπορεί να τη χρησιμοποιήσει σωστά και
  3.  Ο Διαβήτης Κύησης, μια παροδική κατάσταση κατά τη διάρκεια μιας εγκυμοσύνης.

Από τα τρία προαναφερθέντα είδη διαβήτη πιο συχνός είναι ο διαβήτης τύπου 2, ο οποίος αν και μπορεί να προέλθει από μη τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου όπως η ηλικία, το φύλο στην περίπτωση των ανδρών και το οικογενειακό ιστορικό, μπορεί να προληφθεί με αλλαγές σε τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής και τις διατροφικές συμπεριφορές. Επιβαρυντικοί τροποποιήσιμοι παράγοντες είναι το αυξημένο σωματικό βάρος (υπέρβαρο – παχυσαρκία) , η έλλειψη συστηματικής φυσικής δραστηριότητας, τα μειωμένα επίπεδα καλής χοληστερόλης (HDL), τα αυξημένα επίπεδα κακής χοληστερόλης (LDL) και τριγλυκεριδίων (TGL) και το κάπνισμα.

Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2

Όσον αφορά το σωματικό βάρος η απώλεια βάρους σε περιπτώσεις υπέρβαρου και παχυσαρκίας βοηθάει τόσο στον έλεγχο των λιπιδίων του αίματος όσο και της αρτηριακής πίεσης. Απώλεια 5-6% του παρόντος σωματικού βάρους μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης ΣΔ τύπου 2. Ωστόσο, η απώλεια πρέπει να γίνεται σωστά και με τη βοήθεια ειδικού και να αποφεύγονται οι γρήγορες δίαιτες. Σημαντικό είναι να περιορίσετε την ποσότητα λίπους που καταναλώνετε καθημερινά στο 25% της συνολικής ημερήσιας ενεργειακή πρόσληψης, δίνοντας έμφασης σε καλές πηγές λίπους όπως το ελαιόλαδο. Δείτε μερικές συμβουλές για να μειώσετε το βάρος σας και να αποκτήσετε πιο υγιεινές διατροφικές συνήθειες.

  • Απώλεια 0,5- 1 κιλού την εβδομάδα αποτελεί έναν λογικό και υλοποιήσιμο στόχο. Στοχεύετε μακρυπρόθεσμα στην απώλεια 5-7% του σωματικού σας βάρους.
  • Διαβάζετε τις ετικέτες των τροφίμων πριν τα αγοράσετε. Δώστε σημασία στην περιεκτικότητά τους σε λίπος.
  • Προτιμήστε να ψήνετε ή να βράζετε τα φαγητά σας, Αποφύγετε το τηγάνισμα ενώ μπορείτε να χρησιμοποιείτε μπαχαρικά για να ενισχύσετε τη γεύση τους.
  • Μειώστε την κατανάλωση τροφίμων που είναι πλούσια σε πρόσθετα σάκχαρα όπως τα αναψυκτικά και τα φρουτοποτά.
  • Μειώστε την κατανάλωση επεξεργασμένων υδατανθράκων όπως τα γλυκά και το λευκό ψωμί. Προτιμήστε ψωμί και προϊόντα ολικής άλεσης.
  • Αυξήστε την κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και ξηρών καρπών.
  • Μειώστε την κατανάλωση του αλατιού. Αποφεύγετε τη χρήση του επιτραπέζιου αλατιού. Τα συσκευασμένα προϊόντα έχουν ήδη υψηλή περιεκτικότητα αλατιού.
  • Έχετε μαζί σας υγιεινά σνακ όπως φρούτα, ξηρούς καρπούς ή τοστ με ψωμί ολικής άλεσης και γαλοπούλα. Αποφύγετε να καλύψετε την πείνα σας με προϊόντα αρτοποιείων όπως τυρόπιτες.
  • Ξεκινήστε την ημέρα σας με ένα ισορροπημένο πρωινό πλούσιο σε πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και καλά λιπαρά.
  • Πίνετε αρκετό νερό μέσα στην ημέρα (6 – 8 ποτήρια)
  • Αυξήστε την κατανάλωση ω-3 λιπαρών οξέων. Θα τα βρείτε στους ξηρούς καρπούς και τα λιπαρά ψάρια (π.χ. σαρδέλα, γαύρος, κολιός, καπόνια κ.ά.)

Στην απώλεια βάρους μπορεί να συμβάλλει και η συστηματική φυσική δραστηριότητα. Η σωματική άσκηση επίσης βοηθάει στην πρόληψη πολλών παραγόντων κινδύνου. Συγκεκριμένα, μειώνει την αρτηριακή πίεση, τα επίπεδα χοληστερόλης ενώ ενισχύει το σώμα να χρησιμοποιήσει σωστά την ινσουλίνη που παράγει.
Οι συστάσεις κάνουν λόγο για 150 λεπτά την εβδομάδα μέτριας φυσικής δραστηριότητας όπως είναι το περπάτημα ή 70 λεπτά έντονης φυσικής δραστηριότητας όπως το τρέξιμο.

Μαριάννα Καλλιόστρα
Τελειόφοιτη διαιτολόγος-διατροφολόγος, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο
Πρόεδρος Ευρωπαϊκού δικτύου φοιτητών διαιτολόγων (ENDietS)

 

Παρόμοια άρθρα

Back to top button