Ο καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας στην καθιερωμένη ενημέρωση για τα κρούσματα του κορωνοϊού στη χώρα μας, τη Δευτέρα 20 Απριλίου 2020, έκανε νύξη σε ένα σημαντικό κομμάτι της καθημερινότητάς μας, τη διατροφή, παρακινώντας τους πολίτες να βελτιώσουν τις διατροφικές τους συνήθειες εξ αφορμής της ιδιαίτερης περιόδου που διανύουμε.
Ας δούμε τι είπε ο κ. Τσιόδρας στην ομιλία του, και στη συνέχεια να εξηγήσουμε αναλυτικότερα το διατροφικό πρότυπο που προτείνει:
«Θεωρήστε αυτή την περίοδο ως μία μοναδική ευκαιρία, πέραν όλων των άλλων των δυσκολιών που περνάμε, να βελτιώσουμε τις διατροφικές μας συνήθειες, καθώς θα υπάρχει χρόνος για την προετοιμασία σπιτικών και υγιεινών γευμάτων, καθώς και συγκέντρωση της οικογένειας γύρω από το καθημερινό τραπέζι.
Υπάρχει ένας περίφημος εθνικός διατροφικός οδηγός για ενήλικες, ο οποίος βασίζεται στην ελληνική παραδοσιακή διατροφή, η οποία είναι εκδοχή της παραδοσιακής μεσογειακής διατροφής η οποία μιλάει για πολύ νερό, για ποικιλία λαχανικών και φρούτων, για δημητριακά, ιδιαίτερα αυτά που είναι ολικής άλεσης, γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλά σε λιπαρά, περιορισμό της κατανάλωσης κόκκινου κρέατος και να επιλέγουμε τα άπαχα μέρη, τα θαλασσινά και τα ψάρια, όπως τα λιπαρά ψάρια και κατά προτίμηση τα μικρά τα οποία προτιμούμε όταν τρώμε ψάρια, τη συχνή κατανάλωση οσπρίων, το ελαιόλαδο ως πρώτης επιλογής, του περιορισμού στην κατανάλωση ζάχαρης, αλατιού και προϊόντων που τα περιέχουν και, φυσικά, τη σωματική μας δραστηριότητα καθημερινά, σε συνεννόηση με το γιατρό μας και τη διατήρηση φυσιολογικού και σταθερού σωματικού βάρους.»
Δείτε το σχετικό απόσπασμα:
Οι διατροφικές συνήθειες αποτελούν μέρος της καθημερινής μας ζωής, εξαρτώνται από το φυσικό περιβάλλον και αντανακλούν τον τρόπο που επιλέγουμε να ζούμε και τον πολιτισμό μας. Η υιοθέτηση μιας ισορροπημένης διατροφής και ο συνδυασμός της με τακτική σωματική δραστηριότητα αποτελούν το δίπτυχο ώστε να είμαστε υγιείς σε όλη μας τη ζωή¹.
Η υιοθέτηση υγιεινών διατροφικών συνηθειών δεν απαιτεί ούτε ιδιαίτερο κόπο – χρόνο ούτε όμως και περισσότερα χρήματα από όσα θα ξόδευε μηνιαία ένα νοικοκυριό. Γι αυτό και με μια ανάγνωση στο παρακάτω διατροφικό πρότυπο και με μικρές διαφοροποιήσεις σε προϊόντα που ήδη καταναλώνουμε (π.χ. αντικατάσταση των πλήρων σε λιπαρά γαλακτοκομικών με χαμηλά σε λιπαρά) μπορεί πολύ εύκολα να βγει η επόμενη λίστα για το σούπερ μάρκετ. Μελέτη που εξέτασε το οικονομικό κόστος της Μεσογειακής Διατροφής ως ένα προσιτό μοντέλο χαμηλής ενεργειακής πυκνότητας έδειξε ότι αυτή παρέχει ένα κοινωνικο-οικονομικά αποδεκτό πλαίσιο για τη συμπερίληψη των δημητριακών, των οσπρίων, των οσπρίων, των ξηρών καρπών, των λαχανικών και τόσο των φρέσκων όσο και των ξηρών φρούτων σε μια πλούσια σε θρεπτικά συστατικά διατροφή².
Ο κ. Τσιόδρας επικαλείται την προσκόλληση στην ελληνική παραδοσιακή διατροφή, μια εκδοχή της παραδοσιακής μεσογειακής διατροφής. Ο όρος «ελληνική παραδοσιακή διατροφή» περιγράφει τον τρόπο διατροφής που διαμορφώθηκε παραδοσιακά, στον ελληνικό χώρο, στην πορεία των αιώνων, και ο οποίος αναγνωρίστηκε και συστηματοποιήθηκε ως πρότυπο κατά τη δεκαετία του 1960, όταν ακόμα η διατροφή των Ελλήνων δεν είχε επηρεαστεί από τις συνήθειες του δυτικού τρόπου ζωής. Η ελληνική παραδοσιακή διατροφή, η οποία συνδυάζει την κατανάλωση πλούσιων σε θρεπτική αξία ελληνικών προϊόντων, στις ιδανικές συχνότητες και αναλογίες, έχει βρεθεί ότι επιδρά ευεργετικά στην υγεία και αποτελεί ένα από τα γνωστότερα υγιεινά διατροφικά πρότυπα παγκοσμίως¹.
Σε πολλές επιδημιολογικές μελέτες, μεγαλύτερη προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή έχει συσχετιστεί, με μακροζωία και με χαμηλότερο επιπολασμό αρκετών χρόνιων παθήσεων. Συγκεκριμένα, μεγαλύτερη προσήλωση στη μεσογειακή διατροφή έχει συσχετιστεί με σημαντική μείωση της ολικής θνησιμότητας, της θνησιμότητας από καρδιαγγειακές παθήσεις και της θνησιμότητας από καρκίνο, τόσο σε Μεσογειακούς όσο και σε μη Μεσογειακούς πληθυσμούς³.
Στη σύντομη αναφορά του ο κ. Τσιόδρας αναφέρθηκε στον παρακάτω δεκάλογο της «Υγιεινής Διατροφής», ο οποίος και συνοψίζει τα κεντρικά μηνύματα των συστάσεων του Εθνικού Διατροφικού Οδηγού για Ενήλικες που βασίζεται στην ελληνική παραδοσιακή διατροφή.
Ο δεκάλογος της «Υγιεινής Διατροφής»
Πώς μπορούμε όμως να υιοθετήσουμε και να εντάξουμε στην καθημερινότητά μας την ελληνική παραδοσιακή διατροφή;
Ο παρακάτω συγκεντρωτικός πίνακας περιλαμβάνει όλες τις ομάδες τροφίμων και τις διατροφικές συστάσεις για κάθε μία από αυτές.
Όσο για τα τρόφιμα που πρέπει να περιορίζουμε ή/και να αποφεύγουμε;
- Περιορίζουμε την κατανάλωση ζάχαρης, σακχαρούχων γλυκαντικών υλών και προϊόντων που τα περιέχουν και αποφεύγουμε ιδιαίτερα την κατανάλωση αναψυκτικών, χυμών, ενεργειακών
ποτών και μη αλκοολούχων ποτών, που περιέχουν προστιθέμενα σάκχαρα. - Περιορίζουμε την πρόσληψη αλατιού και προϊόντων που το περιέχουν. Καταναλώνουμε λιγότερο από 5 γραμμάρια την ημέρα (ισοδυναμεί με ένα κουταλάκι του γλυκού), συμπεριλαμβανομένου και αυτού που περιέχεται στα τρόφιμα.
Επιμέλεια: Μαριάννα Καλλιόστρα
Τελειόφοιτη διαιτολόγος-διατροφολόγος, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο
Πρόεδρος Ευρωπαϊκού δικτύου φοιτητών διαιτολόγων (ENDietS)
Πηγές
- Εθνικός Διατροφικός Οδηγός για Ενήλικες
- Drewnowski, A., Eichelsdoerfer, R., The Mediterranean diet: Does it have to cost more? Public Health Nutr. 2009 Sep; 12(9A): 1621–1628
- Yannakoulia, Μ., Kontogianni, Μ., Scarmeas, Ν. (2015). Cognitive health and Mediterranean Diet: Just diet or lifestyle pattern?, Ageing Research Reviews, 20, 74-78
