Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, ορισμένη στις 3 του Δεκεμβρίου κάθε έτους, η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ) παρουσίασε έρευνα η οποία διεξήχθη σε συνεργασία με την εταιρεία δημοσκοπήσεων G.P.O. σχετικά με τις «Στάσεις και τις Αντιλήψεις για την Αναπηρία στην Ελλάδα και τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, Χρόνιες Παθήσεις και των Οικογενειών τους», η οποία πραγματοποιήθηκε από τις 14 έως τις 21 Νοεμβρίου 2021 σε δείγμα 1.203 νοικοκυριών σε όλες τις περιφέρειες της χώρας και τα αποτελέσματά της σκιαγραφούν μια μάλλον μελανή εικόνα για την καθημερινότητα των πολιτών με αναπηρία, παρά τις καλές προθέσεις που διαφαίνονται εκ μέρους του κοινωνικού συνόλου, σύμφωνα με τις απαντήσεις στην έρευνα.
Πιο συγκεκριμένα, στην ερώτηση ως προς την στάση των πολιτών απέναντι στα άτομα με αναπηρία, στην ερώτηση «Εσείς προσωπικά θα λέγατε ότι νιώθετε άβολα ή άνετα όταν συναντάτε κάποιο άτομο με αναπηρία;» το 14,2% δηλώνει ότι νιώθει «πολύ άβολα» ή «αρκετά άβολα», το 28,6% «ούτε άβολα, ούτε άνετα» ενώ το 57% «αρκετά» ή «πολύ άνετα». Η εικόνα αυτή ωστόσο ανατρέπεται προς το χειρότερο μόλις οι ερωτήσεις αποκτούν πιο προσωπικό περιεχόμενο. Για παράδειγμα, στο ερώτημα «Ανεξάρτητα από το αν στην πραγματικότητα έχετε παιδιά ή όχι, θα θέλαμε να μας πείτε πόσο άνετα θα νιώθατε αν ένα από τα παιδιά σας διατηρούσε δεσμό με ένα άτομο με αναπηρία/χρόνια πάθηση;». Το ποσοστό των πολιτών που νιώθουν «πολύ» ή «αρκετά» άβολα αγγίζει το 24,2%, το ποσοστό των πολιτών που «ούτε άβολα, ούτε άνετα» αγγίζει το 32,3% ενώ το ποσοστό των πολιτών που νιώθει «αρκετά» ή «πολύ» άνετα πέφτει στο 32,6%.
Ως προς τα δικαιώματα των ανθρώπων με αναπηρία, οι πολίτες δηλώνουν πλειοψηφικά κυρίως ανενημέρωτοι αφού το 56,6% αναφέρει ότι γνωρίζει «καθόλου» ή «λίγο» για τα ζητήματα αυτά. Αντίστοιχα, τα ίδια τα άτομα με αναπηρία δηλώνουν ότι δεν γνωρίζουν τα δικαιώματά τους κατά 37,5%. Οι πολίτες δηλώνουν, επίσης, μη ικανοποιημένοι σχετικά με τις δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης αναφορικά με τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία ή/και χρόνια πάθηση και των οικογενειών τους που πραγματοποιούνται από τους κρατικούς φορείς/ υπηρεσίες κατά το συντριπτικό ποσοστό 83% («καθόλου» και «λίγο»).
Σχετικά με την ισότητα, όχι μόνο για τα ζητήματα αναπηρίας αλλά και «φύλου, ηλικίας, φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας και γενετήσιου προσανατολισμού», το 78,1% των πολιτών θεωρεί ότι δεν γίνονται αποδέκτες όλοι της ίδιας μεταχείρισης και δικαιωμάτων ενώ μόλις το 20,8% απαντά «ναι» και «μάλλον ναι» στο ερώτημα. Έχει ενδιαφέρον ότι τα ποσοστά μεταξύ των ατόμων με αναπηρία είναι σχεδόν ίδια καθώς το 80,6% απαντά «όχι» ή «μάλλον όχι» και το 18% «ναι» ή «μάλλον ναι».
Στην ερώτηση «πώς πιστεύετε ότι αντιμετωπίζονται τα άτομα με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις στην Ελλάδα», ηγείται η προκατάληψη με 45,4%, έπεται η συμπόνια/οίκτος με 39,6%, η αδιαφορία 21,3%, η αμηχανία 20,9%, η απόρριψη 7,8%, και το «σαν βάρος» με 5,8%. Μόνο το 6,3% απαντά «ισότιμα» και το 5% απαντά «με θαυμασμό».
Ως βασικότερα πρόβλημα προσβασιμότητας των ατόμων με αναπηρία οι πολίτες αναγνωρίζουν κατά 91,6% την κίνηση στην πόλη και κατά 90,3% στα μέσα μαζικής μεταφοράς με εξίσου απογοητευτικά ποσοστά για την απασχόληση, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό αλλά ακόμα και τις υπηρεσίες υγείας και πρόνοιας. Πράγματι, τα άτομα με αναπηρία που ερωτήθηκαν στο πλαίσιο της έρευνας επιβεβαιώνουν ότι η πρόσβαση τους δυσχεραίνεται κατά 88,2% στα μέσα μαζικής μεταφοράς, κατά 87,5% στην κίνηση στην πόλη, κατά 81,9% στην απασχόληση, κατά 75% στον πολιτισμό, κατά 74,3% στις υπηρεσίες υγείας και πρόνοιας και κατά 68,1% στην εκπαίδευση.
Πάντως φαίνεται προς ως προς τις ευθύνες των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία οι πολίτες πετάνε το μπαλάκι στο κράτος αφού στο ερώτημα «Ποιοι από τους παρακάτω αποτελούν κατά τη γνώμη σας παράγοντες που εμποδίζουν τα άτομα με αναπηρία να ζουν ισότιμα με τα υπόλοιπα άτομα» κατά 71,3% απαντούν «η ανεπάρκεια των πολιτικών του κράτους» ενώ το 56,6% βλέπει ως παράγοντα που συντελεί «τις κοινωνικές προκαταλήψεις». Δεν λείπει ένα 22,5% που θεωρεί ότι «η ίδια η αναπηρία/χρόνια πάθηση» είναι ο παράγοντας ενώ μόλις το 12% αναγνωρίζει ευθύνες στο συγγενικό και φιλικό περίγυρο.
«Η 3η του Δεκέμβρη για το κίνημα των οργανώσεων των ατόμων με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους είναι ημέρα κοινωνικής διαμαρτυρίας, άσκησης κοινωνικού ελέγχου, είναι ημέρα δικαιωμάτων» υπογράμμισε ο πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ, Ιωάννης Βαρδακαστάνης προσθέτοντας «ασφαλώς και γιορτάζουμε, αλλά το μόνο που γιορτάζουμε είναι την αναπηρία ως μέρος της ανθρώπινης ποικιλομορφίας». Ο κ. Βαρδακαστάνης απηύθυνε κάλεσμα υπέρ του εμβολιασμού ως υπεύθυνη στάση, προκειμένου να προστατευτούν και όλοι οι ευάλωτοι πολίτες με αναπηρία ή χρόνιες παθήσεις. «Μέσα από την κοινωνία αντλούμε την δύναμή μας, εμείς δεν έχουμε στα χέρια μας να κλείσουμε διακόπτες, να σταματήσουμε παραγωγικές διαδικασίες. Η κοινωνία θέλουμε πάντα να βλέπει τα άτομα με αναπηρία ως κοινωνικούς πρωταγωνιστές, ως κοινωνικούς αγωνιστές και όχι ως ζήτουλες κρατικής ή ιδιωτικής φιλανθρωπίας» τόνισε ο κ. Βαρδακαστάνης εξηγώντας γιατί έχουν πολύ μεγάλη σημασία οι έρευνες γύρω από τα άτομα με αναπηρία αλλά και την στάση της κοινωνίας απέναντί τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστής Χατζηδάκης, σε γραπτή δήλωσή του, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για τα Άτομα με Αναπηρία επεσήμανε ότι «ημέρα για τα Άτομα με Αναπηρία δεν είναι μόνο η σημερινή, αλλά κάθε μέρα του χρόνου.
Στη συνέχεια αποσαφήνισε ότι στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων επιχειρούμε να στηρίζουμε τους αναπήρους συνανθρώπους μας στην πράξη. Γι’ αυτό, σχεδιάζουμε και υλοποιούμε 10 δράσεις που αφορούν στα Άτομα με Αναπηρία:
1. Θεσμοθετήσαμε τον προσωπικό βοηθό, ένα πάγιο αίτημα του αναπηρικού κινήματος, για 1.000 άτομα με αναπηρία (και τους αντίστοιχους βοηθούς τους) σε πρώτη φάση και χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης.
2. Θέτουμε σε εφαρμογή, εντός του 2022, την Κάρτα Αναπηρίας, που θα κάνει ευκολότερη την καθημερινότητα των πολιτών με αναπηρία.
3. Καταργήσαμε οριστικά την υποχρέωση των ανάπηρων συνανθρώπων μας με ακρωτηριασμούς και άλλες μη αναστρέψιμες παθήσεις να περνούν ξανά και ξανά επιτροπές για την πιστοποίηση της συγκεκριμένης αναπηρίας τους.
4. Προχωράμε τη μεταστέγαση των ΚΕΠΑ της οδού Πειραιώς σε νέες, σύγχρονες εγκαταστάσεις στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, με θέρμανση, κλιματισμό και χώρους στάθμευσης, αναβαθμίζοντας την εξυπηρέτηση στην πράξη. Παράλληλα, δρομολογούμε και την αναβάθμιση των αντίστοιχων εγκαταστάσεων στη Θεσσαλονίκη.
5. Δημιουργούμε διαμερίσματα ημιαυτόνομης διαβίωσης για παιδιά με αναπηρία και εφήβους, στο πλαίσιο προώθησης της αποϊδρυματοποίησης.
6. Σχεδιάζουμε και θα υλοποιήσουμε πρόγραμμα πρώιμης παρέμβασης για παιδιά με αναπηρία και για παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές 0-6 ετών.
7. Ενισχύουμε τους θεσμούς της αναδοχής και της υιοθεσίας για τα παιδιά στις δομές παιδικής προστασίας.
8. Προχωρούμε στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων των εκπαιδευτών για τα άτομα με οπτική αναπηρία, με βάση σχετικό πόρισμα της ομάδας εργασίας που έχει συσταθεί στο υπουργείο.
9. Διασφαλίσαμε χρηματοδότηση, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, για την προσβασιμότητα των συνανθρώπων μας με αναπηρία σε 4.000 ιδιωτικές κατοικίες, 700 ιδιωτικούς χώρους εργασίας, 300 δημόσιους χώρους εργασίας και 17 Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας.
10. Ολοκληρώσαμε τις διαδικασίες για την πρόσληψη στον δημόσιο τομέα περίπου 2.000 ανέργων ειδικών κατηγοριών, μεταξύ των οποίων και τα άτομα με αναπηρία και οι συγγενείς τους».
πηγή ΑΠΕ ΜΠΕ