Οι υποχρεώσεις των Δήμων στην διαχείριση αποβλήτων εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων

Τα απόβλητα εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων (AEEK) είναι από τα πιο βαριά και ογκώδη απόβλητα που παράγονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αντιπροσωπεύουν το 25% – 30% περίπου του συνόλου των παραγόμενων αποβλήτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αποτελούνται από υλικά, όπως σκυρόδεμα, σίδηρο, τούβλα, γύψο, ξύλο, γυαλί, μέταλλα, πλαστικά, αμίαντο και χώμα, υλικά που μπορούν να ανακυκλωθούν. Τα ΑΕΚΚ έχουν αναγνωριστεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως ένα ρεύμα αποβλήτων με προτεραιότητα διαχείρισης και με δεδομένο ότι μέχρι σήμερα δεν υπήρχε ένα οργανωμένο δίκτυο συλλογής και αξιοποίησης τους, η διαχείριση των υλικών αυτών γίνεται αποσπασματικά, δημιουργώντας μεγάλα προβλήματα στο περιβάλλον εξαιτίας της ανεξέλεγκτης διάθεσής τους.

Σύμφωνα με την ισχύουσα Εθνική Νομοθεσία (Ν.2939/2001 όπως ισχύει σήμερα με τον Ν.4496/2017), οι Δήμοι έχουν νομική υποχρέωση να συμβληθούν με εγκεκριμένο από το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ) ΑΕΚΚ, για όλα τα απόβλητα από κατασκευές και κατεδαφίσεις, από καθαρισμούς οικοπέδων από μπάζα και περίσσεια σκυροδέματος. Με βάση τα οριζόμενα στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο, οι Δήμοι οφείλουν να μεριμνούν για την απομάκρυνση και διάθεση των εν λόγω αποβλήτων που παράγονται ή απορρίπτονται παράνομα εντός των ορίων ενός Δήμου.

Ο Δήμος είναι υπεύθυνος για την προστασία του περιβάλλοντος με τον περιορισμό των απορριμμάτων που εναποτίθενται στους ΧΥΤΑ, την αποτροπή κινδύνων και αρνητικών επιπτώσεων από κάθε είδους ρύπανση, την προαγωγή της ανακύκλωσης, την διασφάλιση της καθαριότητας της πόλης και ιδιαίτερα την καθαριότητα των χώρων παράνομης απόρριψης από τα απόβλητα με σκοπό την διασφάλιση της δημόσιας υγείας και την αποτροπή κινδύνων εκδήλωσης πυρκαγιάς.

Ειδικότερα, σε ότι αφορά τους 66 Δήμους της Αττικής, σύμφωνα με το με αρ.πρωτ. 5186/24-5-2017 έγγραφο του ΕΔΣΝΑ, με θέμα την είσοδο αδρανών υλικών στο ΧΥΤΑ Δυτ.Αττικής, απαιτείται άδεια (άρθρο 8 παρ.1 ΚΥΑ 50910/2727/2003) για τις εργασίες συλλογής και μεταφοράς μη επικίνδυνων αποβλήτων.
Στην περίπτωση που ο Δήμος δεν διαθέτει επαρκές προσωπικό και τεχνικά μέσα είναι απαραίτητο οι εργασίες αυτές, να αναθέτονται σε εταιρεία (ανάδοχος) η οποία έχει την απαραίτητη υποδομή και εγκεκριμένη αδειοδότηση (ανάδοχος) ή είναι συμβεβλημένη με εγκεκριμένο Συλλογικό σύστημα για την ανακύκλωση Αποβλήτων Εκσκαφών Κατασκευών και Κατεδαφίσεων. Ως εκ τούτου, ο ανάδοχος θα μεταφέρει τα ΑΕΚΚ τα οποία απορρίπτονται εντός των ορίων του Δήμου με δικά του μέσα σε αδειοδοτημένες εγκαταστάσεις υποδοχής ΑΕΚΚ, ενώ υποχρεούται να επεξεργαστεί το σύνολο των ΑΕΚΚ που παραλαμβάνει, αφού ο Χ.Υ.Τ.Α. Φυλής δε δέχεται ΑΕΚΚ σε καμία μορφή (αριθμ. απόφ. 459/2017 – ΑΔΑ: Ψ5ΑΨΟΡ05-ΖΜΧ του ΕΔΣΝΑ).

Σε κάθε περίπτωση, η ενεργός συμμετοχή των Δήμων στην διαχείριση των ΑΕΚΚ δεν μπορεί να είναι μόνο αποτέλεσμα νομοθετικών υποχρεώσεων. Πρέπει να είναι αποτέλεσμα συνείδησης και αισθήματος ευθύνης των αιρετών αντιπροσώπων των δημοτών, απέναντι στους ίδιους τους δημότες αλλά και τους επισκέπτες.

Συνοπτικά, τα περιβαλλοντικά οφέλη που προκύπτουν από την εναλλακτική διαχείριση των ΑΕΚΚ, είναι τα ακόλουθα:
Προστασία του περιβάλλοντος και διατήρηση φυσικών πόρων με τη μείωση χρήσης λατομικών προϊόντων και την αντικατάστασή τους από ανακυκλωμένα αδρανή.
Επανασχεδιασμός και εξυγίανση του δικτύου συλλογής και διαχείρισης των οικοδομικών απορριμμάτων προς όφελος του περιβάλλοντος με τη χρήση αυστηρών κριτηρίων – προδιαγραφών
Σημαντική μείωση και σταδιακή εξάλειψη των φαινομένων ανεξέλεγκτης απόρριψης σε ευαίσθητους αποδέκτες (ρέματα, περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, κ.α.)
Σημαντική αύξηση του χρόνου ζωής των τελικών χώρων διάθεσης απορριμμάτων και πλήρης αξιοποίηση του διαθέσιμου όγκου τους προς διάθεση μη αξιοποιήσιμων αποβλήτων
Ας ελπίσουμε, ότι κάτι το οποίο έπρεπε να έχουν κάνει οι Δήμοι προ πολλού στο συγκεκριμένο ζήτημα διαχείρισης ΑΕΚΚ, έστω και αργά να το πράξουν και να εναρμονιστούν τόσο με την νομοθεσία όσο και με τις απαιτήσεις μιας σύγχρονης κοινωνίας των πολιτών, όπου η ποιότητα ζωής αποτελεί επιτακτική προτεραιότητα.

Με εκτίμηση,
Ηλίας Μουσταΐρας
Περιβαλλοντολόγος Μηχανικός, MSc
πρώην Πρόεδρος Δημοτικής Κοινότητας Μεγάρων

Παρόμοια άρθρα

Back to top button