Πριν λίγα λεπτά ανακοινώθηκε, σε ειδική τελετή στο αμφιθέατρο του υπουργείου Πολιτισμού, ότι η Ελευσίνα θα είναι η Πολιτιστική Πρωτεύουσα για το 2021 μαζί με τη ρουμανική Τιμισοάρα και το Νόβισαντ της Σερβίας.
Όπως είναι γνωστό τον τίτλο διεκδίκησαν 14 πόλεις και στην τελική διαδικασία επελέγησαν η Καλαμάτα, η Ρόδος και η Ελευσίνα.
Ο θεσμός της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, ο οποίος δημιουργήθηκε με στόχο να συμβάλει στην προσέγγιση των λαών της Ευρώπης, είναι μια κοινοτική δράση για την ανάδειξη του πλούτου της ποικιλομορφίας, των κοινών πτυχών των ευρωπαϊκών πολιτισμών και τη βελτίωση της αλληλοκατανόησης μεταξύ των ευρωπαίων πολιτών.
Ο εν λόγω θεσμός καθιερώθηκε, κατόπιν πρότασης της Μελίνας Μερκούρη, από το Συμβούλιο Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον Ιούνιο του 1985, ως διακυβερνητική πρωτοβουλία. Η κοινοτική δράση της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης προσέλκυσε πολλούς επισκέπτες, γνωρίζοντας ολοένα και μεγαλύτερη επιτυχία ανάμεσα στους Ευρωπαίους πολίτες. Η χώρα μας έχει ήδη φιλοξενήσει τον θεσμό της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης τρεις (3) φορές (Αθήνα 1985, Θεσσαλονίκη 1997 και Πάτρα 2006).
Αξίζει, επίσης, να αναφερθεί ότι στις ανακηρυχθείσες πόλεις από το 2010 και μετά απονέμεται βραβείο «προς τιμήν της Μελίνας Μερκούρη», ύψους 1.500.000€. Κάθε έτος δύο πόλεις από διαφορετικό κράτος μέλος της Ε.Ε., δικαιούνται να φέρουν τον τίτλο.
Για τα έτη 2014-2020, οι Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης θα χρηματοδοτηθούν από το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο διαγωνισμός για τη φιλοξενία του θεσμού ξεκίνησε έξι (6) έτη νωρίτερα, ώστε οι πόλεις να διαθέτουν επαρκή χρόνο να προετοιμαστούν πριν την έναρξη του έτους εορτασμού.
