Στο Συμβούλιο Υπουργών Πολιτισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συνεδρίασε στις Βρυξέλλες, η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λυδία Κονιόρδου παρουσίασε την Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021.
Στην τοποθέτησή της η Λυδία Κονιόρδου εστίασε στην πρόταση της Ελευσίνας Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021, μιας πόλης μεταναστών και προσφύγων με 30.000 κατοίκους η οποία διεκδίκησε και κατάφερε να κερδίσει από την Επιτροπή των Ευρωπαίων Εμπειρογνωμόνων τον επίζηλο τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2021.
Η Υπουργός Πολιτισμού υπογράμμισε τις καινοτόμες προτάσεις της Ελευσίνας με τίτλο «Μετάβαση στην Euphoria», που αφορούν τη σύνδεση του πολιτισμού με το περιβάλλον, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την αναβάθμιση της πόλης.
Κατόπιν προβλήθηκε σχετικό βίντεο που είχε προετοιμάσει η διοργανώτρια πόλη. Ο οργανισμός που θα διαχειριστεί το έργο είναι η Δημοτική ΑΕ ειδικού σκοπού με πρόεδρο του ΔΣ τον Χρήστο Λάζο.
Στη συνέχεια, κατά τις εργασίες του Συμβουλίου των Υπουργών Πολιτισμού, υιοθετήθηκε πρόταση χάραξης κοινής Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την Πολιτιστική Διπλωματία, παρουσία της Ύπατης Εκπροσώπου για την Εξωτερική Πολιτική της Ε. Ε, Κας Mogherini.
Με αφορμή την τοποθέτηση της Ύπατης Εκπροσώπου για την Εξωτερική Πολιτική, η Ελληνίδα Υπουργός τόνισε, μεταξύ άλλων, τη σημασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, της σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργίας, καθώς και της σύνδεσής τους, που μπορούν να λειτουργήσουν καθοριστικά στη χάραξη μιας κοινής Ευρωπαϊκής Στρατηγικής.
Επιπλέον, η Υπουργός αναφέρθηκε σε εξαιρετικά παραδείγματα άσκησης πολιτιστικής διπλωματίας που έχει δώσει πρόσφατα η Ελλάδα, όπως είναι: η πρωτοβουλία του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών και της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας για το φόρουμ των δέκα αρχαίων πολιτισμών (GC10), το Έτος πολιτιστικών ανταλλαγών μεταξύ Ελλάδας -Κίνας, καθώς και η δημιουργία του Διεθνούς Δικτύου Αρχαίου Δράματος.
Στο περιθώριο του Συμβουλίου, η Υπουργός συναντήθηκε με τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Εκδοτών, Henrique Mota, όπου συζήτησαν, σε πολύ θετικό κλίμα, για όλα τα θέματα που αφορούν τον χώρο του Βιβλίου.
Την ίδια ημέρα, την Υπουργό υποδέχθηκαν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο ευρωβουλευτής του ΣΥ. ΡΙΖ. Α και Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Δημήτρης Παπαδημούλης, και ο ευρωβουλευτής του ΣΥ. ΡΙΖ. Α, Στέλιος Κούλογλου, σε κοινή συνάντηση, όπου συζητήθηκαν προτάσεις συνεργιών για την προώθηση του Σύγχρονου Ελληνικού Πολιτισμού σε περισσότερες χώρες της ΕΕ.
Τέλος, η Υπουργός παραβρέθηκε στην απονομή του Ευρωπαϊκού Βραβείου Λογοτεχνίας, όπου και συνεχάρη την Ελληνίδα νικήτρια του βραβείου, Κάλλια Παπαδάκη, για το μυθιστόρημά της Δενδρίτες που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πόλις.
Η Λυδία Κονιόρδου για την Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα το 2021
Στην Σύνοδο των Υπουργών Πολιτισμού της Ε. Ε. η Ελληνίδα Υπουργός επέλεξε να παρουσιάσει την πρόταση της Ελευσίνας Πολιτιστικής Πρωτεύουσας για το 2021, και στην ομιλία της υπογράμμισε τα εξής:
«To όραμα της Ελευσίνας 2021 πυροδοτείται από την πρόκληση της βιωσιμότητας – μία πρόκληση κοινή για όλη την Ευρώπη – και την πεποίθηση ότι η Τέχνη και ο Πολιτισμός είναι τα κλειδιά για την οικοδόμηση ενός βιώσιμου αύριο.
Με τίτλο «Μετάβαση στην EUphoria», η Ελευσίνα 2021 εστιάζει στις μεγάλες κοινωνικές, οικονομικές, εργασιακές και περιβαλλοντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη. Στη δημιουργική συνύπαρξη του παλαιού με το νέο.
Μια πόλη με πολιτιστικό παρελθόν που χάνεται στα βάθη της αρχαιότητας και ταυτόχρονα μια σύγχρονη βιομηχανική πόλη με έντονο το προσφυγικό στοιχείο καλείται να αναστοχαστεί το παρελθόν της, να συνθέσει τα στοιχεία που τη διαμόρφωσαν μέσα στους αιώνες και να δημιουργήσει μια νέα πολιτιστική ταυτότητα.
Η Ελευσίνα είναι άλλωστε μια πόλη η οποία και στο παρελθόν έχει αποδείξει πως καταφέρνει να αλλάζει.
Ενώ βρίσκεται σε μια από τις πιο έντονα χτυπημένες περιοχές λόγω της βιομηχανικής ζώνης, η Ελευσίνα κατάφερε να γίνει πρότυπο για όλη την Ελλάδα μέσω των περιβαλλοντολογικών και πολιτιστικών πρωτοβουλιών της.
Η λέξη «EUphoria» είναι ο όρος που επινόησε η Ελευσίνα για να περιγράψει την ικανότητα της τέχνης να μετασχηματίζει το περιβάλλον μέσα στο οποίο υπάρχει και λειτουργεί.
Η τέχνη και ο πολιτισμός μπορούν να βρεθούν στο επίκεντρο της κοινωνικής, οικονομικής και κάθε άλλης δραστηριότητας.
Ο όρος «EUphoria» περιγράφει την ανάγκη να επαναπροσδιοριστεί η έννοια και το περιεχόμενο μιας «δημόσιας κουλτούρας», η οποία αντιτίθεται στο τρίπτυχο «ελίτ», «δημοφιλής» (popular), «λαϊκιστική» (populist) κουλτούρα.
Σε αυτή τη μορφή της δημόσιας κουλτούρας, ο καλλιτέχνης, ο δημιουργός επανέρχεται στο επίκεντρο.
Σε αυτό το πλαίσιο και με αυτό τον προσανατολισμό η Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα μεταμορφώνει την υπάρχουσα εικόνα της πόλης, αποκαθιστώντας τις ιστορικές βιομηχανικές δομές της με στρατηγικές αστικές παρεμβάσεις, οι οποίες θα αναπλάσουν τις υποβαθμισμένες περιοχές της πόλης.
Τρεις χαρακτηριστικές γειτονιές ιστορικές, προσφυγικές, βιομηχανικές της Ελευσίνας αναβαθμίζονται με πολιτιστικά κέντρα. Μέσω του θεσμού της πολιτιστική πρωτεύουσας κληροδοτούνται στην Ελευσίνα 4 νέοι διεθνείς καλλιτεχνικοί θεσμοί: Το φεστιβάλ Ecoculture Festival, που εστιάζει στη σύνδεση τέχνης και περιβάλλοντος, το διεθνές φεστιβάλ τέχνης στο δημόσιο χώρο City Mysteries, το διεθνές φεστιβάλ παραστατικών τεχνών Agora for Europe και το Κέντρο Ανάπτυξης Ικανοτήτων και Καινοτομίας.
Βιομηχανικοί χώροι με μεγάλη ιστορία ανακαινίζονται και μετατρέπονται σε εκθεσιακούς χώρους και χώρους παραστάσεων. Με αυτόν τον τρόπο, η πόλη θα αποκτά νέα σημαντική κτιριακή υποδομή που θα εξυπηρετεί την πολιτιστική ζωή της πόλης όλο το χρόνο.
Μέσα από τον θεσμό της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, ο οποίος αποτελεί έμπνευση της Μελίνας Μερκούρη συντίθεται μια πολιτιστική πραγματικότητα, η οποία προβάλλει όχι μόνο την πόλη της Ελευσίνας αλλά το σύνολο των Ελλήνων πολιτών στο ευρωπαϊκό αλλά και διεθνές γίγνεσθαι, αναδεικνύοντας την πολιτιστική ταυτότητα και φυσιογνωμία της χώρας».
Η Λυδία Κονιόρδου για την Πολιτιστική Διπλωματία
Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λυδία Κονιόρδου εξέφρασε τη συμπαράστασή της στην Βρετανική αντιπροσωπεία και τον Βρετανικό λαό και στη συνέχεια συνεχάρη τη Μάλτα για τη διοργάνωση «μιας εξαιρετικής Προεδρίας» ευχαριστώντας και την Ύπατη Εκπρόσωπο για την Εξωτερική Πολιτική της Ε. Ε. κα Mogherini για τη σημαντική τοποθέτησή της.
Αναλυτικότερα η Λυδία Κονιόρδου σημείωσε τα εξής:
«Η πολιτιστική διπλωματία, ως θεσμός και ως εργαλείο, έχει αποδειχθεί ο καλύτερος τρόπος διασφάλισης της Ειρήνης και της αλληλοκατανόησης μεταξύ των λαών. Του γεφυρώματος των αντιθέσεων και της διάλυσης του φόβου που δημιουργεί τραγικά φαινόμενα όπως αυτό του Manchester.
Είναι επομένως αδιαμφισβήτητο το γεγονός, πως για να ενδυναμώσουμε την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση, οφείλουμε να χρησιμοποιούμε με σαφήνεια και αμεσότητα εκείνους ακριβώς τους τρόπους που μπορούν να διασώσουν, να ευνοήσουν και να εμπεδώσουν το διάλογο, τη Δημοκρατία και την αλληλεγγύη.
Ο σεβασμός στην διαφορετικότητα αλλά κυρίως η κατανόηση της διαφορετικότητας είναι η βάση της πολιτιστικής διπλωματίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, λειτουργώντας ως φορέας της Ευρωπαϊκής ταυτότητας, αλλά και ως θεματοφύλακας της Δημοκρατίας, κάνει σημαντική προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση.
Ταυτόχρονα, το κάθε κράτος- μέλος, μέσω και των διμερών σχέσεων που καλλιεργεί με τρίτες χώρες, είναι φορέας της Ευρωπαϊκού πολιτισμού, των ευρωπαϊκών αρχών και της Ευρωπαϊκής μας κληρονομιάς.
Η Ελλάδα, παρά την οικονομική της δοκιμασία, εξακολουθεί να τροφοδοτεί και θα τροφοδοτεί την Ένωση με την αδιαμφισβήτητη πολιτιστική της κληρονομιά. Παράλληλα, η σύγχρονη δημιουργία της, ιδίως εξαιτίας της κρίσης, έρχεται να προσθέσει στις πολιτιστικές διπλωματικές της σχέσεις, και συνεπώς και της ΕΕ, την απαραίτητη κριτική διάσταση και το διάλογο, χωρίς την οποία η Δημοκρατία δεν μπορεί να λειτουργήσει.
Στο παραπάνω πλαίσιο, και με συντομία, θα ήθελα να παραθέσω, ως εξαιρετικά παραδείγματα, πρώτον, την κοινή πρωτοβουλία Ελλάδας και Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, στην επιτυχή διοργάνωση του φόρουμ Great Civilizations 10, όπου συμμετείχαν πέραν της Ελλάδας και της Κίνας, η Αίγυπτος, η Βολιβία, η Ινδία, το Ιράκ, το Ιράν, η Ιταλία, το Μεξικό και το Περού, αντιπροσωπεύοντας τους αρχαίους πολιτισμούς αντίστοιχα. Δεύτερον, τη διοργάνωση του Έτους πολιτιστικών Ανταλλαγών μεταξύ Ελλάδας και Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, το οποίο, λόγω του πλούτου της πολιτιστικής παραγωγής και των δύο κρατών, θα παραταθεί και στο 2018.
Και τρίτον, την πρωτοβουλία του ΥΠΠΟΑ για τη δημιουργία ενός Διεθνούς Δικτύου Αρχαίου Δράματος, τη σύνδεση με τα αρχαία θέατρα, την εκπαιδευτική και καλλιτεχνική διαδικασία και κυρίως τη σύνδεση της αρχαίας πολιτιστικής κληρονομιάς με τη σύγχρονη δημιουργία σε ένα διεθνές επίπεδο.
Τέλος, σας καλώ όλους να υποστηρίξετε με όποιο τρόπο νομίζετε την διοργάνωση Αθήνας Παγκόσμιας Πολιτιστικής Πρωτεύουσας του Βιβλίου για το 2018 και φυσικά της Ελευσίνας, Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης το 2021, υπενθυμίζοντάς σας, πόσο σημαντικές ευκαιρίες είναι αυτές, για την διασφάλιση και εμπέδωση του Ευρωπαϊκού μας πολιτισμού και της Ευρωπαϊκής μας ταυτότητας».
