Στο παρόν άρθρο παρουσιάζεται επιγραμματικά και με λίγα λόγια, η γέννηση, πορεία, και μετάβαση ενός μέσου διάδοσης πληροφορίας, ψυχαγωγίας, ενημέρωσης, σ’ ένα άλλο μέσο, πιο διαδραστικό και περισσότερο ευέλικτο (Διαδικτυακή Τηλεόραση).
Η αρχή της Τηλεόρασης
Όπως με το ραδιόφωνο, έτσι και η τηλεόραση αργεί, αλλά φτάνει δειλά δειλά και στην Ελλάδα, πειραματικά στην αρχή τη δεκαετία του ΄50 και του ΄60 και ευρύτερα τις επόμενες δεκαετίες.
Η καθυστέρηση αυτή οφείλεται σε δύο παράγοντες:
- Στην πολιτική κατάσταση της χώρας (πραξικοπήματα, στρατιωτικά κινήματα, δημοψηφίσματα, κατάλυση καθεστώτος το 1936, εξορίες, φυλακίσεις, Β’ Παγκόσμιος και φυσικά ο μεταπολεμικός Εμφύλιος). Ένα τόσο ταραχώδες πολιτικοκοινωνικό σκηνικό φυσικά, δεν ευνοεί την ανάπτυξη ενός νέου μέσου.
- Σε αντιδράσεις ιδιοκτητών θεάτρων που ανησύχησαν για επικείμενο «ξαφνικό θάνατο» των αιθουσών.
Ιστορική αναδρομή
- Το 1950 και το 1960: γίνονται οι πρώτες πειραματικές εκπομπές από ιδιώτες.
- 1966: Η πρώτη επίσημη κρατική εκπομπή.
- 1968: Εισχώρηση/εισβολή του στρατού στο πεδίο της παραγωγής προγράμματος (ΥΕΝΕΔ).
- 1982: Ο Ανδρέας Παπανδρέου καταργεί την ΥΕΝΕΔ, κρίνοντας τη ως χουντικό κατάλοιπο. Παρ’όλα αυτά συνεχίζει η κρατική τηλεόραση να είναι υπό την ισχυρή εποπτεία της εκάστοτε κυβέρνησης. Εννοείται πως με κάθε αλλαγή στην εξουσία μετά απο εκλογές, καθαιρείται και η διεύθυνση προγράμματος. Πρόκειται για την εποχή της πλέον μονοδιάστατης ενημέρωσης, όπου ο θεατής παρακολουθεί και ενημερώνεται χωρίς να έχει επιλογή καμία.
- 1989: Η γέννηση του πρώτου ιδιωτικού τηλεοπτικού καναλιού. Παίρνει άδεια λειτουργίας το Mega Channel (20 Νοεμβρίου) υπό την ισχυρή στήριξη ομίλου επιχειρηματιών (Βαρδινογιάννης, Τεγόπουλος, Λαμπράκης, Αλαφούζος). Λίγο καιρό αργότερα ο Κυριακού παίρνει άδεια λειτουργίας και ξεκινά τον τηλεοπτικό σταθμό ΑΝΤ1 (31 Δεκεμβρίου 1989).
- 1993-1996: Δραστηριοποιείται έντονα το Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (είχε συσταθεί το 1989), λόγω της άνθισης των ιδιωτικών σταθμών. Εν τω μεταξύ λέιτουργεί ήδη απο τον Σεπτέμβρη του 1993 το ΣΚΑΙ (νυν AlphaTV), ενώ το Δεκέμβρη του ιδίου χρόνου ξεκινά την προβολή του και το Star Channel, ενώ στη Θεσσαλονίκη το 1991 ξεκινά το ΜακεδονίαTV. To 1996 επιβάλλονται τα πρώτα πρόστιμα από το ΕΣΡ, αλλά λόγω του αμφιλεγόμενου μέχρι και σήμερα ρόλου του, και η αδυναμία του, από τότε, να επιβάλλει την τάξη σε συνδυασμό με την ξαφνική άνθιση των ιδιωτικών σταθμών, οδηγεί σε προγράμματα/παραγωγές χαμηλής ποιότητας.
- 1990: Τη στιγμή που η Ελλάδα ανακαλύπτει τους πρώτους ιδιωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς, στην Γενεύη γεννιέται το World Wide Web.
- 1996: Η Wall Street Journal ανακοινώνει τον ερχομό της διαδικτυακής τηλεόρασης σαν έννοια και σαν οντότητα για πρώτη φορά. Σκοπός το «πάντρεμα» της οπτικής ποιότητας της τηλεόρασης (σημ.: μέχρι τότε το βίντεο στο διαδίκτυο υπήρχε ελάχιστά και σε πλαίσια ερασιτεχνικά), με την πρόσβαση και την ευελιξία του διαδικτύου και του υπολογιστή. Την ίδια περίοδο πραγματοποιείται και η πρώτη μετάδοση ψηφιακού σήματος τηλεοπτικής εικόνας.
- 2000-2006: Με την εδραίωση της ευρυζωνικότητας σε παγκόσμιο επίπεδο, γίνονται πράξη οι πρώτες υπηρεσίες Streaming υψηλής ποιότητας. (σημαντικοί πάροχοι: Youtube, Vimeo, Dailymotion). Από το 2006 κι έπειτα, διαδίδονται και ιδιωτικές πρωτοβουλίες WebTV έχοντας συνήθως ως βάση κάποιο portal. (π.χ. MSNTV)
- 2007: Ξεκινά η λειτουργία του Livestream.com, δίνοντας έτσι την ευκαιρία σε όποιον το επιθυμεί, με μηδαμινό εξοπλισμό, μέσω της πλατφόρμας αυτής, να εκπέμψει ζωντανά διαδικτυακά.
Διαδικτυακή Ελλάδα
Στην Ελλάδα συνέβησαν όλα με μικρή χρονική καθυστέρηση και πιο σοβαρά μετά το 2005, όταν και φτάνει η ADSL2+, προσφέροντας bandwith ικανό ν’ ανταποκριθεί στις απαιτήσεις video streaming ανεκτής ποιότητας.
Aπό τις πρώτες προσπάθειες στα επίπεδα ενός αμιγώς διαδικτυακού καναλιού, ήταν το Livemedia.gr το οποίο ξεκίνησε το 2001, αλλά όπως αναφέρει και ο ιδρυτής του κ. Παρχαρίδης: «Στην αρχή στέλναμε θα τολμούσα να πω πιο πολύ τον ήχο των εκδηλώσεων, γιατί η εικόνα ήταν πολύ χαμηλής ανάλυσης. Το 2008 ξεκινήσαμε ν’ αποθηκεύουμε το υλικό στο διαδίκτυο και όχι να το γράφουμε σε DVD»
Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι τα διαδικτυακά κανάλια χωρίζονται σε 2 κατηγορίες:
1. WebTv’s – παράγωγα τηλεοπτικών σταθμών με συχνότητα εκπομπής, τα οποία «αναρτούν» κάποιες παραγωγές/εκπομπές (Δελτία Ειδήσεων,επεισόδια σειρών), on demand με σκοπό να μπορεί ο θεατής να παρακολουθήσει, όποτε αυτός το επιθυμεί μέσω της ιστοσελίδας του καναλιού (βλ. παράδειγμα megatv.com/webtv, antennawebtv).
2. WebTv’s που παράγουν και διανέμουν υλικό αποκλειστικά και μόνο μέσω διαδικτύου είτε on demand είτε live. (βλ. FocusWebTV, MegaraTV)
Θέση ισχύος
H πρόσθετη δυνατότητα παραγόμενου υλικού σε ένα WebTV έγκειται στο γεγονός ότι, με την πάροδο του χρόνου δημιουργείται ένα online ψηφιακό αρχείο, εκδηλώσεων, ενημερωτικών εκπομπών, πολιτιστικών και κοινωνικών γεγονότων, εύκολα προσβάσιμο από τον καθένα, οποιαδήποτε στιγμή, πράγμα απίστευτα χρήσιμο και πραγματικά ανεκτίμητης αξίας.
Αυτό μαζί με το γεγονός ότι με τη διάδοση και μικρότερων συσκευών που συνδέονται στο διαδίκτυο (Smartphones, tablets, notebooks) και τη δυνατότητα να παρακολουθήσεις υλικό εύκολα και γρήγορα ακόμη και από μια τέτοια συσκευή, αποτελούν τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα του Διαδικτυακού έναντι του Τηλεοπτικού καναλιού. Για το λόγο αυτό και οι μεγάλοι τηλεοπτικοί σταθμοί, διαβλέποντας μια μεγάλη προοπτική σε αυτό το πεδίο έσπευσαν να δημιουργήσουν webtv ενσωματωμένη, στις ήδη υπάρχουσες ιστοσελίδες τους, ενισχύοντας τις ακόμη περισσότερο.
Η Τηλεόραση αντεπιτίθεται
Η τηλεόραση (όχι ως μέσο, αλλά ως συσκευή) κατανοώντας το μεγάλο τεχνολογικό χάσμα που δημιούργησε το διαδίκτυο με την αμεσότητα, τη διαδραστικότητα και την αστείρευτη ποικιλία που προσφέρει, προσπάθησε να γεφυρώσει το δίαυλο με το λανσάρισμα των πρώτων SmartTV. Με αυτές τις έξυπνες τηλεοράσεις, δίνεται η δυνατότητα στο χρήστη να συνδεθεί στο Internet και να παρακολουθήσει διαδικτυακό υλικό.
Πέραν του αποτελέσματος και του ποια τεχνολογία θα επικρατήσει ποιας (αν επικρατήσει κάποια), το σίγουρο είναι ότι η τηλεόραση σαν μέσο, όχι μόνο δεν έχει πει την τελευταία της κουβέντα, αλλά σε χώρες με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο και μειωμένη πρόσβαση στο διαδίκτυο, επικρατεί κατά κράτος…
