Την Κυριακή 23 Δεκεμβρίου 2018, στην αίθουσα Συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου στο Δημαρχείο Μεγάρων ο Δήμος Μεγαρέων διοργάνωσε εκδήλωση απονομής βραβείων στους νέους του Δήμου Μεγαρέων οι οποίοι πέτυχαν διάφορες διακρίσεις πανελληνίως ή διεθνώς κατά τη διάρκεια της εφετινής χρονιάς (2018).
Στην εκδήλωση αυτή ομιλητές ήταν ο κ. Νίκος Μαρκάτος, πρώην Πρύτανης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Αθηνών και η συμπολίτης μας κ. Κάρκα Παρασκευή, Διδάκτωρ Ε.Μ.Π.
Στο καλλιτεχνικό μέρος του προγράμματος τραγούδησαν οι μαθητές της Χορωδίας του 5ου Δημοτικού Σχολείου Μεγάρων οι οποίοι βραβεύθηκαν.
Ομιλία Νίκου Μαρκάτου
Αιδεσιμολογιώτατε Σεβαστέ Εκπρόσωπε του Μητροπολίτη Μεγάρων και Σαλαμίνας
Αγαπητέ κε Δήμαρχε, Αγαπητή κα Αντιδήμαρχε,Αγαπητά Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου, Φίλοι μαθητές, αγαπητοί γονείς, Φίλες και Φίλοι,
Είναι ευτυχισμένη η στιγμή που παρευρίσκομαι εδώ σήμερα για την απονομή Τιμητικών Διακρίσεων στους διακριθέντες Νέους σε κάθε τομέα της ανθρώπινης δραστηριότητας. Ευχαριστώ πολύ για την τιμή που μου κάνατε να βρίσκομαι απόψε στον ωραίο τούτο χώρο.
Αισθάνομαι χαρά και υπερηφάνεια ως Ακαδημαϊκός Δάσκαλος και εγώ της Νεολαίας μας, και συμμετέχω ,πιστέψτε με ,στο αίσθημα της δικαίωσης και ικανοποίησης που νιώθετε σήμερα εσείς οι γονείς σας και οι δάσκαλοι σας. Για αυτό και θα αποφύγω μια τυπική ομιλία, γιατί θέλω να είμαι ειλικρινής μαζί σας.
Μια τυπική ομιλία, κατά την απονομή τιμητικών διακρίσεων σε νέα παιδιά, θα μπορούσε να περιέχει λίγο ως πολύ δηλώσεις όπως ότι “Με υπερηφάνεια παραδίδουμε στην κοινωνία τους διακριθέντες της νέας γενιάς της περιοχής μας που είμαστε βέβαιοι ότι στο μέλλον θα συμβάλουν στην ανάπτυξη της οικονομίας και της χώρας γενικότερα”. Θα μπορούσε να αναφέρεται στην “επίπονη προσπάθεια του Έλληνα και στη στιγμή που θα ανταμειφθούν οι κόποι του”. Θα μπορούσε να σας χαϊδεύει τα αυτιά λέγοντάς σας ότι “ο δρόμος από εδώ και εμπρός είναι ο δρόμος της ατομικής ευημερίας με ταυτόχρονη προσφορά στο κοινωνικό σύνολο”. Θα μπορούσε, τέλος, να περιέχει διάφορες ανέξοδες αοριστίες μιλώντας για την ανταγωνιστικότητα, τη θέση της χώρας στη παγκοσμιοποιημένη κοινωνία και οικονομία, ίσως ακόμη και τη συμβολή των αρχαίων ελλήνων στο σύγχρονο πολιτισμό.
Στο ερώτημα αν η σημερινή ομιλία μου θα έπρεπε να είναι τόσο τυπική και ταυτόχρονα τόσο κενή όσο οι δηλώσεις στα τηλεπαράθυρα της ελεγχόμενης και πλουσιοπάροχα μισθωμένης ενημέρωσης, η απάντηση του ομιλούντα είναι κατηγορηματικά όχι, αγαπητοί φίλοι.
Και αυτό γιατί γνωρίζετε την αλήθεια για την κοινωνική μας δομή σήμερα. Γνωρίζετε ότι η ξύλινη ορολογία παραμένει ίδια. Κανένα, μα κανένα, νέο, στην ουσία ,πρόσωπο. Οι ίδιοι γνωστοί των καναλαρχών κόλακες της σημερινής και της αυριανής εξουσίας. Δεν σκέφτονται ότι κάποιον που τον βιάζεις πνευματικά εδώ και χρόνια δεν αρκεί να του πεις “τι έχεις παιδάκι μου, έλα να σου φτιάξω ένα σύγχρονο Πανεπιστήμιο”.
Κανείς δεν δίνει απάντηση σε σημαντικά ερωτήματα που αφορούν τους Νέους , όπως για παράδειγμα:
Ποιοι δημιούργησαν τη γενιά των 700 Ευρώ; Φύτρωσε η γενιά αυτή; Πόσοι από τους αναλυτές και κάθε είδους ενδιαφερόμενους για του νέους που γυρνάνε στα παράθυρα και δίνουν το λόγο όπου και όπως θέλουν, παίρνουν 10 έως κι 50 φορές περισσότερα το μήνα;
Πώς διαφοροποιείται ως προς την αντίληψή της για τη Νεολαία η τρέχουσα πολιτική σκηνή; Από τα οράματα; Τις ιδεολογίες; Την πραγματιστική αντίληψη για τον κόσμο; Ή μήπως από τον εγωιστικό “ρεαλισμό” και τον αδιάκριτο συμφεροντολογικό ωφελιμισμό ,μετ’ υποκριτικών επιφάσεων περί του “κοινού καλού”;
Οι νέοι αντί να ζουν σπαταλούν το χρόνο και τη δημιουργικότητά τους για να κάνουν καριέρα. Ακόμα και στα μικρά σχολικά χρόνια, το «κουδούνι» ηχεί ως «λύτρωση» από κάτι που καταπιέζει χωρίς να δίνει χαρά. Έτσι από μικροί μάθαμε πως ο κόπος δε συνδέεται με τη χαρά και το γέλιο, αλλά με την επίτευξη «στόχων», είτε πρόκειται για τη βαθμολογία στο σχολείο είτε για το «πιάσιμο του πλάνου» πωλήσεων στην εταιρεία. Ελπίζω ότι εσείς τιμάστε απόψε για πράξεις που κάνατε με χαρά και γέλιο!
Το σύστημα της παράνοιας αυτού του είδους δεν μπορεί να ισορροπήσει χωρίς την υποκρισία. Πολλοί δάσκαλοι προσποιούνται ότι διδάσκουν, πολλοί μαθητές ότι μαθαίνουν, οι δημοσιογράφοι «μοχθούν» για την «επικοινωνία», τα στελέχη υποκρίνονται ότι προάγουν την ανάπτυξη, η οποία εξάλλου είναι και στο υποκριτικό σενάριο όσων υποδύονται τους κυβερνήτες και γενικώς όλοι προσπαθούν και δηλώνουν ότι είναι κάτι που κατά βάθος ξέρουν ότι δεν είναι. Και ασφαλώς όλοι ασκούμε « λειτούργημα».
Στoυς χώρους όπου συχνάζει νεολαία, ακούω τους νέους να μιλούν για χρήμα και ότι σχετίζεται με αυτό. Το χρήμα έχει γίνει για πολλούς από αυτούς το μόνο όνειρο, το μόνο πρότυπο.
Με την κατάρρευση όλων των άλλων αξιών η οικονομική ανάπτυξη φορτίζεται συμβολικά και αξιακά ως ο μόνος εναπομένων κοινός και αναμφισβήτητος στόχος. Όλα υπάγονται στο αίτημα της μεγιστοποίησης των οικονομικών μεγεθών, όλες οι επιλογές και πολιτικές κρίνονται και αξιολογούνται, σχεδόν αποκλειστικά, σε σχέση με την επίτευξη μιας ατέρμονης οικονομικής ανάπτυξης.
Η ανάπτυξη προτύπων όμως αποτελεί ιδιαίτερη ανάγκη της ανθρώπινης δραστηριότητας και αναγκαστικά αντανακλά την κοινωνική συνείδηση μιας ομάδας ή μιας εποχής. Τα πρότυπα οφείλουν την πνοή και τις μεταλλαγές τους στη δυναμική της κοινωνικής ζωής, τη διαφοροποίηση των τεχνικών μέσων, τη διαμόρφωση της κάθε νέας κουλτούρας. Δεν είναι λοιπόν τυχαία η σχετική απουσία προτύπων και η συμπλήρωση του κενού τους από τις λεγόμενες «ευτελείς αξίες», σήμερα, που διανύουμε μια μεταβατική περίοδο από ένα σύνολο γκρεμισμένων αξιών σε ένα άλλο που ακόμα δεν έχει διαμορφωθεί.
Δεν είναι όμως περίεργο ότι η νεολαία δεν ασχολείται με τα πρότυπά μας αφού δεν συνδέεται με αυτά. Και πώς να ασχοληθεί αφού αυτοί που της τα προσφέρουν έχουν ως πρώτο μέλημα να μην είναι ανιχνεύσιμη η προέλευση, η ανάδειξη και η σκοπιμότητά τους. Πώς λοιπόν η νεολαία να ανοιχθεί σε κατι που εξ’ ορισμού υποπτεύεται; Αντιδρά στα πρότυπα που εμφανίζονται κούφια και δημιουργεί τα δικά της νεανικά «αντι-πρότυπα». Η σύγκρουση των δύο παράγει σιωπή .
Και η επίσημη άποψη «οι νέοι συμπεριφέρονται έτσι γιατί δεν έχουν πρότυπα»! Για ποιά πρότυπα μιλάνε άραγε; Τα κίβδηλα πρότυπα που αγοράζονται φτηνά στα περίπτερα και περισσεύουν στη τηλεόραση; Μα η νεολαία αξίζει υψηλότερους στόχους και όνειρα που συνοψίζονται στις λέξεις αλήθεια, εντιμότητα, δημιουργικότητα, κοινωνική προσφορά. Ίδιους βέβαια με τους παλιά δικούς μας, αλλά από μας ποιος άραγε τους έχει διατηρήσει;
Το κάθε πρότυπο κερδίζει το σεβασμό όταν αντικατοπτρίζει έργο και όχι κενά νοήματος «ιδανικά». Η νεολαία, ασυνείδητα ίσως, το ξέρει αυτό, και θα ήμουν επίορκος αν προσπαθούσα να την πείσω για το αντίθετο.
Η νεολαία που τρώει πολύ λιγότερο κουτόχορτο από τους μεγάλους και σίγουρα δεν το χωνεύει καθόλου, κατάλαβε γρήγορα ότι το θέαμα με το κιλό της τηλεόρασης δεν είναι μήνυμα, δεν είναι πρότυπο ούτε φορέας ονείρων και δημιουργίας. Στράφηκε λοιπόν στην μουσική, το χορό και το τραγούδι, που έστω και για τον ακροατή δεν παύουν να είναι δημιουργία, αφού οδηγούν την ψυχή, το μυαλό και το σώμα σε νέα μονοπάτια και αναζητήσεις, σνομπάροντας την τηλεόραση, προτιμώντας εαυτούς και αλλήλους.
Οι νέοι κάθε εποχής πιστεύουν στην αυθεντία της λογικής και όχι στη λογική της αυθεντίας. Γι’ αυτό είναι νέοι και θα γεννούν πάντα αυθέντρα λογική και αλήθεια.
Ο νέος κάθε εποχής είναι ίδιος, επιφανειακά αλλάζει μόνο. Άλλοτε φορά καμπάνες και έχει φαβορίτες, βάζει σκουλαρίκι, ακούει τζαζ , heavy metal, ή Hip-Hop κ.τ.λ. Στην ουσία είναι ο ίδιος, ορμητικός, ιδεαλιστής, άπειρος, ρομαντικός, αντιαυταρχικός, επαναστάτης. Αντί λοιπόν να τον παγιδεύουμε σε λαβύρινθους τυπολατρίας και να τον κουράζουμε με αμφίβολες αυθεντίες και πρότυπα, γιατί να μην του δώσουμε απλά την ώθηση και να του αφήσουμε ελεύθερο χώρο να δώσει κι αυτός τη συμβολή του; Να τραβήξουν λοιπόν το δρόμο που νοιώθουν να τους δείχνει ο ίδιος ο εαυτός τους.
Τα πρότυπα πάλι που επικρατούν στο χώρο της Παιδείας είναι τα πρότυπα των δυνατών που κατέχουν και διακυβερνούν τα αγαθά. Η παιδεία προσπαθεί να μορφώσει πολίτη ικανό να συντηρεί τα καθεστώτα όπως είπε και ο αείμνηστος Γληνός. Η αδιάκοπη όμως δυναμική και οι πόθοι εκείνων που διψούν για γνώση, οδηγεί ευτυχώς σε νέα δεδομένα ισορροπίας έξω και σε αντίθεση και με το κράτος, δηλαδή σε νέα πρότυπα.
Τα νέα πρότυπα πιστεύω και ελπίζω ότι θα δημιουργηθούν μέσα στο γενικότερο περίγραμμα ιδεών που ανέκαθεν αποτελούσαν πρόπλασμα μιας ουμανιστικής ιδεολογίας και πολιτικής: η κοινωνική αλληλεγγύη, η πολιτική ως συμπύκνωση κοινωνικών πρακτικών και όχι ως τέχνη της διαχείρισης, ξενοπρόφερτα μάνατζμεντ, η ιδεολογία της συλλογικότητας αντί των οραμάτων του ατομικισμού, η πίστη σε έναν καλύτερο κόσμο, όπου θα πρυτανεύουν οι ανάγκες και οι αξίες χρήσης και όχι οι νόμοι της αγοράς και του ανελέητου ανταγωνισμού.
Επί του παρόντος οι νέοι συνθλίβονται μέσα στην οικονομική δυσπραγία, την ανεργία, την απαιτητική οικογένεια και κοινωνία που ολοένα απαιτούν αλλά δεν ακούν και δεν νοιώθουν. Ας μην εκπλήσσονται λοιπόν όταν σπέρνοντας προβλήματα θερίζουν θύελλες. Κανείς, μα κανείς, ούτε καν η λεγόμενη πνευματική ηγεσία, δε μίλησε για τη βία που ζει η Νεολαία η οποία ζει τη βία της αδικίας. Ζει τη βία των δύο μέτρων και δύο σταθμών. Των ισχυρών που μπορούν και ξεπερνούν νόμους και αρχές και των αδύναμων που όλα τα υποφέρουν, τη γραφειοκρατία, την αυθαιρεσία, τη ρουσφετολογία, τη διαφθορά. Ζει τη βία της ταπείνωσης της προσωπικότητας, όταν τους ζητούν κομματική υποταγή για μια δουλειά. Ζει τη βία της υποβάθμισης των πτυχίων που δεν έχουν αντίκρισμα στην προοπτική εργασίας . Ο νέος ζει χωρίς να μπορεί να φτιάξει οικογένεια, με ανασφάλιστη εργασία, με εργασία χωρίς προοπτική, με ανεργία.
Η Νεολαία ζει τη βία ψεύτικων προτύπων που δεν έχουν σχέση με τα δικά της όνειρα, τις δικές της επιθυμίες, τις δικές της ανάγκες, τις ελπίδες που όμως τις επιβάλλονται από την αδηφάγο αγορά. Τη βία της καταστροφής του περιβάλλοντος, τη βία της ανασφάλειας, τη βία της πολιτείας που δε νοιάζεται, που την αντιμετωπίζει μάλιστα ως ύποπτη. Τη βία της έλλειψης πρόνοιας, συμπόνιας, ανθρωπιάς στη Διοίκηση, στους δρόμους, στις πόλεις μας. Και ξαφνικά εμείς οι αστοί, δικηγόροι, γιατροί, μηχανικοί, έμποροι , κτλ. , βλέπουμε τους γιους και τις κόρες μας να στήνουν οδοφράγματα. Γιατί απορούμε? Αυτός ο κόσμος μας δεν τους χωράει. Έχουμε χάσει την επαφή με τους νέους. Αναρωτηθήκαμε ποτέ πώς ζούνε, καταλαβαίνουμε το νόημα του θυμού τους? Αμφιβάλλω
Εγώ απλά ζητώ συγγνώμη από τα παιδιά που βρέθηκαν σ’ αυτόν τον άθλια ανταγωνιστικό, αφόρητα ανορθολογικό, θλιβερά υποκριτικό, μολυσμένο κόσμο μας.
Το πρότυπο της εξέλιξης προτείνω να είναι η άρνηση του βολέματος, της κοινωνικής αλληλοκάλυψης προσωπικών συμφερόντων, της ανυποληψίας, της αυθαιρεσίας, του αυταρχισμού, μαζί με την αμφισβήτηση κάθε αυτοανακηρυγμένης αυθεντίας.
Είμαστε λοιπόν μια κοινωνία παρακμής στα πρόθυρα της ,αυτοκαταστροφής της; Όχι βέβαια! Ως μέλος της κοινωνίας, ως δάσκαλος που συναντά και συναναστρέφεται τους νέους μας πιστεύω, με αποδείξεις, ότι έχουμε ένα εξαιρετικό υλικό με τεράστιο απόθεμα δύναμης για δημιουργία, που απλά η κακή οργάνωση της πολιτείας δεν το ενθαρρύνει να δείξει τον καλό του εαυτό.
Αυτή όμως η όψη της Ελλάδας δεν προβάλλεται, δεν πουλάει, δεν αναδεικνύεται ως πρότυπο προς μίμηση. Στην πραγματικότητα προτιμούμε να κάνουμε σήριαλ ένα έγκλημα. Αφήνονται κατά μέρος και αγνοούνται οι επιτυχίες των παιδιών μας στα γράμματα, την τέχνη και τον αθλητισμό. Ο τελευταίος είναι πάρεργο αν δεν μπορεί να γεμίσει το γήπεδο. Φαίνεται ότι με μια μαζοχιστική τάση επιζητούμε να βλέπουμε το κακό ώστε συγκρίνοντας με τη δικιά μας κατάσταση να καταλήγουμε στο «τι καλά, που δεν είμαστε τόσο άσχημα». Είναι όμως αντίθετη η εικόνα της Ελλάδας του μόχθου και της δημιουργίας. Το βλέπεις στην Ευρώπη και στην Αμερική, εκεί όπου οι απόφοιτοί μας διαπρέπουν, πετυχαίνουν τις ανώτερες διακρίσεις, δοξάζουν τη χώρα μας.
Μια τέτοια επιθετική συσπείρωση θέλει ο τόπος για να αποκολληθεί από τα μικροπρεπή πρότυπα της καθημερινότητας και να κερδίσει το διεθνές του γόητρο.
Η τιμητική διάκριση που σήμερα παίρνετε παιδιά πρέπει να την κατακτήσετε και στην πράξη. Πρέπει στις υπηρεσίες, στη διοίκηση, ή όπου αλλού δουλέψετε, να κατακτήσετε το σεβασμό του περιβάλλοντός σας από την ποιότητα της εργασίας και του ήθους σας. Τα στοιχεία αυτά πρέπει στην πράξη να τα επιβεβαιώνετε καθημερινά.
. Τιμήστε τη Δημόσια Παιδεία ακόμη και αν κάποιες φορές χρειαστεί να ξενυχτίσετε μελετώντας. Αποδείξτε με το ήθος και την ποιότητα της δουλειάς σας ότι η Δημόσια Παιδεία δεν είναι τελειωμένη υπόθεση. Ότι η γνώση που γεννά την ανάπτυξη και την ελευθερία είναι η γνώση που αποκτιέται ελεύθερα και όχι η γνώση που δίνεται ως προϊόν προς πώληση.
Θα σας προτείνουν μια συναλλαγή: την αξιοπρέπειά σας (και ασφαλώς την ψήφο σας) για μια θέση εργασίας που όποιο βαρύγδουπο τίτλο και να έχει, θα πατάει σε πήλινα ποδάρια. Θα σας κρατάνε όμηρους αν δεν έχετε τη γνώση και το ήθος, στην καλύτερη περίπτωση μέσα σε πολυτελές κλουβί. Αυτή τη συναλλαγή, αγαπητοί νέοι, αρνηθείτε τη! Αποκτήστε γνώση, θωρακίστε το Ήθος σας ώστε να μπορείτε να την αρνηθείτε.
Γνωρίζουμε πως οι καιροί είναι δύσκολοι πως τα επαγγέλματα διέρχονται κρίση.
Μην “μασάτε”, μη συμβιβάζεστε και μην θεωρείτε την κρίση δεδομένη. Το παγκόσμιο σύστημα εργασίας αναδιαρθρώνεται δυναμικά. Η ανεργία δεν είναι μονόδρομος των νέων ανθρώπων, όπως δεν είναι μονόδρομος και μια υπαλληλική σχέση χωρίς φαντασία και δημιουργικότητα. Ο «τρίτος δρόμος» είναι η επιχειρηματικότητα των νέων.
Ο δρόμος που ανοίγεται μπροστά σας έχει δυσκολίες, αλλά, πιστέψτε με, είναι πιο αληθινός και πιο γοητευτικός από το δρόμο του καταναλωτή προϊόντων και αξιών.
Αγαπητά μου παιδιά,
Δεν θα σας κουράσω περισσότερο, ούτε και θα γίνω περισσότερο δυσάρεστος. Θέλησα να σας δώσω μια μικρή εικόνα της σκληρής πραγματικότητας. Τίποτε, πάντως, δεν μπορεί να υποτιμήσει τον αγώνα που δώσατε εσείς και οι οικογένειές σας για να βρίσκεστε εδώ σήμερα. Συγχαρητήρια λοιπόν. Μια μεγάλη προσπάθεια σας τελείωσε, μια άλλη αρχίζει. Ένα συλλογικό και ατομικό ταξίδι με την πλήρη ευθύνη των λόγων και των έργων σας. Ένα ταξίδι που μπορεί να σας φέρει είτε στο νησί των πελατών της κάθε εξουσίας, είτε στην Ιθάκη του δικού μας Οδυσσέα, μετά από “πολλά όμορφα καλοκαιρινά πρωινά”.
Η παρουσία σας εδώ απόψε είναι βέβαιο ότι γέμισε χαρά τους γονείς και τους διδάσκοντες σας. Ξεχνώντας τις δύσκολες στιγμές, τις όποιες αδυναμίες και ατέλειες κρατείστε σήμερα τη ζεστή ανάμνηση της κοινής σας προσπάθειας για διάκριση στη μόρφωση, στις Τέχνες στον Αθλητισμό ,για την κατάκτηση της γνώσης και της ανθρωπιάς.
Ορισμένοι από μας, ίσως έχουμε «βολευτεί» στα καλούπια της ηλικίας μας. Ωστόσο μην νομίζετε ότι οι καθηγητές σας έχουν στην καρδιά τους πίνακες περιεχομένων, αλλά να ξέρετε ότι έχουν την ευθύνη του εθισμού σας στην Επιστήμη, στην Ελευθερία, στη συλλογική προσπάθεια, στην κοινωνική ευαισθησία. Όλοι οι άνθρωποι των Σχολείων σας υπολογίζουν σε σας, γιατί έχετε στη σκευή σας την «ουτοπία» που ωθεί στην εξέλιξη, και το «νεανικό οίστρο» που διεγείρει την ψυχή και το πνεύμα.
Η μέρα λοιπόν βλέπετε ότι εξακολουθεί να είναι γιορτή, όπως είναι κάθε μέρα στη ζωή των χρήσιμων ανθρώπων. Οι κόποι σας σήμερα ανταμείβονται με μια Διάκριση, πρώτο εφόδιο για τον νέο αγώνα που από αύριο θα δώσετε στον πραγματικό κόσμο. Εύχομαι η σταδιοδρομία σας να είναι λαμπρή σε ένα αισιόδοξο, δραστήριο και ευτυχισμένο περιβάλλον. Το στοίχημά σας να κερδίσετε τη ζωή παραμένει. Η ζωή εξελίσσεται. Η γνώση εξελίσσεται.
Μην την αφήνετε να σας προσπερνάει.
Παλέψτε για να μαθαίνετε μέρα με τη μέρα. Μη ξεχνάτε ότι άρνηση συν άρνηση ίσον καταστροφή, ενώ δράση και αντίδραση ίσον δημιουργία.
Mετατρέψτε την άρνηση σε δύναμη δημιουργίας.
Μην ανέχεστε να σας παρουσιάζουν την καταστροφή για δημιουργία, τον εκβιασμό για ελευθερία, τη διαταγή για δικαίωμα ψήφου, την παραίτηση και την εγκατάλειψη για επιλογή.
Μην ανέχεστε πια τη συλλογική ανεπάρκειά μας, που εκλέγει κενές προσωπικότητες, καίει δάση και μας καθηλώνει στην πολυθρόνα της «ενημέρωσής» μας.
Μην ανεχθείτε αυτά που θα σας πουν την επόμενη μέρα.
Μην ανεχθείτε να σας πείσουμε να μας ανέχεστε!
Νέοι και νέες, ξεπεράστε μας!
Μπορείτε να μας σέβεστε, όσους τουλάχιστον το αξίζουν, αλλά επιτέλους ξεπεράστε μας.
Ομιλία Παρασκευής Κάρκα
Αιδεσιμολογιώτατε Σεβαστέ Εκπρόσωπε του Μητροπολίτη Μεγάρων και Σαλαμίνας,
Αξιότιμε Κύριε Δήμαρχε,
Αξιότιμε κ. Βουλευτά
Αξιότιμη κυρία Αντιδήμαρχε,
Αξιότιμα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου,
αγαπητά παιδιά, συμπολίτισσες και συμπολίτες,
Είναι μεγάλη χαρά και τιμή που συμμετέχω στη σημερινή εκδήλωση απονομής βραβείων του Δήμου Μεγάρων. Η συμμετοχή αυτή έχει ιδιαίτερη βαρύτητα για εμένα, καθώς μου δίνεται η δυνατότητα να μιλήσω στον τόπο όπου μεγάλωσα και ολοκλήρωσα τους κύκλους της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσής μου. Πράγματι, με συγκίνηση αναπολώ τα μαθητικά χρόνια και τους εκπαιδευτικούς που με περιέβαλαν με στοργή και αγάπη και κατέβαλαν προσπάθειες να μου εμφυσήσουν όνειρα και αξίες που εν συνεχεία πραγμάτωσα, τολμώ να πω, με επιτυχία. Ακόμα μεγαλύτερη σημασία για εμένα έχει το γεγονός ότι οι πραγματικοί πρωταγωνιστές της σημερινής εκδήλωσης είναι μαθητές οι οποίοι επέδειξαν ιδιαίτερη επίδοση σε διάφορους τομείς δραστηριοτήτων.
Είναι γεγονός ότι όσοι από εμάς ανακαλούμε μνήμες από τα σχολικά μας χρόνια, αντιλαμβανόμαστε ότι η έννοια της αριστείας κάθε άλλο παρά απούσα ήταν από το περιεχόμενο της διδασκαλίας των εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Η προβολή υποδειγματικών χαρακτήρων και ηρώων, η ανάδειξη άριστων πράξεων και η σημασία της καλλιέργειας αξιών και ιδανικών στην ανθρώπινη φύση είναι διδάγματα που όλοι, έμμεσα ή άμεσα λάβαμε. Συναντήσαμε τις έννοιες αυτές στη διδασκαλία των ομηρικών επών έχοντας οδηγό την αέναη αγωνιστικότητα και τις εμβληματικές ηρωικές μορφές, στην μελέτη της ιστορίας της αρχαίας Ελλάδας, της Φιλοσοφίας και της Τέχνης, από τις παραθέσεις των φιλοσόφων οι οποίοι εξήραν την αξία της προσωπικότητας μέσα στο πλήθος, μέχρι και το «κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση» της τάσης του ανθρώπου προς την πνευματική καλλιέργεια και την τελειότητα.
Η επιδίωξη της αριστείας είναι μία εγγενής διεργασία τόσο ατομικού όσο και συλλογικού χαρακτήρα που σκοπό έχει να υπηρετήσει την ευγενή άμιλλα. Αυτό ισχύει είτε όταν εργαζόμαστε μεμονωμένα ή ομαδικά, για παράδειγμα όταν αποτελούμε μέρος μιας ερευνητικής, καλλιτεχνικής ή αθλητικής ομάδας. Μια ανταμοιβή είναι η επιβράβευση της αριστείας που αποτελεί ποσοτική και ποιοτική έκφραση της επίδοσής μας σε σύγκριση με τους άλλους ανθρώπους.
Στην επιστήμη, όπως και σε άλλους τομείς φυσικά, η πορεία προς την επιτυχία είναι συνήθως ανηφορική γεμάτη σκληρή και κοπιώδη προσπάθεια. Εμπλουτίζεται όμως και με στιγμές σημαντικής ικανοποίησης είτε διότι επιτυγχάνουμε κάτι σημαντικό ή γιατί επιβραβευόμαστε για τις προσπάθειές μας όπως και σήμερα στην εκδήλωση αυτή. Συστατικά της επιτυχίας είναι ο σαφής ορισμός του στόχου μας. Να αποδείξουμε δηλαδή, στον εαυτό μας πρωτίστως, ότι η δουλειά μας είναι σημαντική και μπορεί να ωφελήσει το κοινωνικό σύνολο.
Συστατικό είναι επίσης η σωστή επιλογή των μέσων με τα οποία θα πετύχουμε τους στόχους μας όπως η επιλογή των συνεργατών μας οι οποίοι θα μας βοηθήσουν με τη γνώση τους και θα μας εμπνεύσουν με την εργατικότητά τους.
Σημείο κλειδί είναι η προσωπική μας αναζήτηση και κατάρτιση στον επιστημονικό τομέα που επιχειρούμε να συνεισφέρουμε και η επικοινωνία με άλλες ερευνητικές ομάδες ώστε να αντλούμε ιδέες, ή να μοιραζόμαστε την εμπειρία και την τεχνογνωσία μας. Ακολουθώντας αυτές τις πρακτικές δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η κατάκτηση της μοναδικής και υψηλότερης θέσης στο βάθρο προϋποθέτει εκτός από εργατικότητα και ίσως λίγο περισσότερη τύχη ή και ταλέντο από τους συναγωνιστές μας. Αυτό, όμως, δε σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσουμε να προσπαθούμε ούτε ότι άριστος και επιτυχημένος είναι εκείνος που κατακτά μόνο την πρώτη θέση.
Ακόμα και όταν η διάκριση επιτευχθεί, είναι καλό να γνωρίζουμε ότι δεν την κατακτούμε για πάντα, δεν είναι μια σταθερή κατάσταση που εξασφαλίζει σιγουριά αλλά αποτελεί μέρος μιας διαρκούς και σχολαστικής αναζήτησης. Η πιο πολύτιμη κατάκτηση κατά τη διάρκεια της διαδρομής προς την πρωτιά είναι η καλλιέργεια ως αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και προσπάθειας η οποία μας οδηγεί σε γνώση και εξειδίκευση και μας γεμίζει με εμπειρία, ήθος, υπευθυνότητα, αξιοπιστία και αποτελεσματικότητα κατά την καθημερινή άσκηση των καθηκόντων μας.
Σε πολλούς τομείς της επιστήμης και της μηχανικής δεν αρκεί η κατάκτηση μιας διάκρισης που θα δώσει κύρος σε ένα άτομο ή σε μια ερευνητική ομάδα. Η κατάκτηση της πρωτιάς πρέπει να αποτελεί για τους πρωτεύσαντες μια φωτεινή στάση ζωής που θα χαρακτηρίζεται από επιστημοσύνη, ανθρωπιά και προσφορά στην κοινωνία ή σε άλλους τομείς των επιστημών αλλά και από το βαθμό αξιοποίησης των αποτελεσμάτων προς όφελος της κοινωνίας. Τί αξία έχει αν ανακαλυφθεί ένα καινοτόμο χημικό προϊόν στο εργαστήριο και τα αποτελέσματα της έρευνας δεν αξιοποιηθούν από τους μηχανικούς ώστε να παραχθεί και σε εμπορική κλίμακα; Τί αξία έχει μια ανακάλυψη στην ιατρική αν σταματήσει στα όρια ενός εργαστηρίου και η θεραπεία δεν εφαρμοστεί ποτέ σε ασθενείς; Τί νόημα έχει αν ένας αθλητής δεν μοιραστεί την εμπειρία του και την τεχνική του με νέους ανερχόμενους σε ένα άθλημα;
Αγαπητά παιδιά αν αυτό το ζάρι της τύχης κύλησε τελικά προς εσάς και σας έφερε στη βράβευση αυτή πώς άραγε πρέπει να νιώσετε; Μετριοπαθή υπερηφάνεια για τη σκληρή σας προσπάθεια ή εγωιστική υπεροψία για την καλή σας τύχη; Σκεφτείτε ότι πρέπει πάνω από όλα να καλλιεργήσετε το αίσθημα ευγνωμοσύνης, όχι μόνο προς τον εαυτό σας, αλλά και προς εκείνους τους παράγοντες που συνέβαλαν στην επιτυχία σας, στους γονείς σας και στους δασκάλους σας που με την υπομονή και τις γνώσεις τους συνεισέφεραν με το δικό τους τρόπο στην ανάπτυξη της προσωπικότητάς σας και στην επιτυχημένη πορεία σας.
Αν σκεφτούμε λίγο καλυτέρα θα καταλάβουμε ότι η πρωτιά μας, εκτός από τις ικανότητές μας και τα κίνητρά μας, πατάει σε ένα ευρύτερο υπόβαθρο συλλογικής δουλειάς και μακρόχρονης προσπάθειας που κάποιοι άλλοι έκαναν πριν από εμάς.
Η έννοια, λοιπόν, της αριστείας δεν έχει αξία όταν μένει σε ένα στείρο και ηθικοπλαστικό πλαίσιο που αφορά μόνο την κατάκτηση ενός τίτλου αλλά όταν αξιοποιείται παραγωγικά μέσω των προτύπων ώστε να βοηθά τα άτομα, την εκπαίδευση, τις ομάδες αλλά και ολόκληρη τη χώρα.
Κλείνοντας θα ήθελα να σας συγχαρώ για τις επιτυχίες σας και να σας ευχηθώ καλή πρόοδο. Επίσης, ευχαριστώ, τον κ. Δήμαρχο και ιδιαιτέρως την Αντιδήμαρχο κ. Ελένη Ρήγα για την τιμή που μου έκαναν να με προσκαλέσουν να συμμετάσχω στην εκδήλωση αυτή, τον Καθηγητή κ. Νίκο Μαρκάτο για την προθυμία του ως Πανεπιστημιακός Δάσκαλος να βρίσκεται σήμερα εδώ και πάντα δίπλα στους νέους, και όλους εσάς για την προσοχή σας.
Μέγαρα, 23 Δεκεμβρίου 2018
Παρασκευή Κάρκα
Διδάκτωρ Μηχανικός ΕΜΠ
Διπλ. Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ, MSc
