Anime – Ιαπωνικός Υπερρεαλισμός

Για όλους εσάς που κατά καιρούς έχετε πάθει μανία με κάποιο anime, αλλά και για όσους δυστυχείς αγνοούν την ύπαρξή τους και θα έχουν την τύχη να παρακολουθήσουν κάποια εξ’ αυτών στο μέλλον, ελπίζω το άρθρο αυτό να σταθεί αφορμή να το κάνουν. Αν είσαι από αυτούς που γνωρίζουν κάποια πράγματα, αλλά δεν ξέρουν από που να ξεκινήσουν, στο τέλος του άρθρου υπάρχει μια λίστα με τα σημαντικότερα anime – σταθμό του είδους.

Animation και Κινηματογράφος

Να ξεκινήσω καταρχάς από το δεδομένο. Ο κινηματογράφος animation δεν είναι μόνο το κινούμενο σχέδιο, δεν είναι μόνο κινηματογράφος για παιδιά. Για μένα το animation, που ως γνωστόν προηγήθηκε του κανονικού κινηματογράφου, είναι η πλέον «ζωντανή» έκφραση τέχνης που έχει υπάρξει, μια βάση για πραγματικά ατέλειωτους πειραματισμούς, μια αυτόνομη 8η Τέχνη, που δεν έχει σχέση σαν ιδέα δομή, η οτιδήποτε άλλο με τον κανονικό κινηματογράφο.

i know

Anime – Τεχνικές & Μορφές

Τα anime τώρα είναι γιαπωνέζικες παραγωγές animation, που έχουν ως κύρια χαρακτηριστικά τους, των υπερ-χρωματισμό, χαρακτήρες με ιδιαιτέρως «ζωντανές» κινήσεις και πολύ πολύ φαντασία στις θεματικές ενότητες που καλύπτουν.

Δίνουν μεγάλη έμφαση στην ποιότητα και την λεπτομέρεια . Επικεντρώνονται πολύ και πειραματίζονται με τα εφέ και τις κινήσιες της κάμερας. Αρκετές φορές βλέπουμε περίπλοκες γωνίες λήψης, ζουμ, παναρίσματα, σαν να πρόκειται για εγγραφή από επαγγελματική κινηματογραφική κάμερα. Πειραματίζονται πολύ και με τις μορφές των χαρακτήρων. Αυτό όμως  που χαρακτηρίζει το είδος είναι ο γραφικός τους πλούτος γενικότερα και η αφηγηματική τους δεινότητα. Είναι ασύγκριτος ο τρόπος – δρόμος που μπορεί ν’ ακολουθήσει το έργο στα πλαίσια μιας θεματικής ενότητας.

 Ίσως με συναρπάζουν γιατί ο τρόπος προσέγγισής τους είναι «ξένος» προς εμένα, οι Ιάπωνες γενικά αντιμετωπίζουν τα πράγματα αρκετά διαφορετικά, είναι άλλη κουλτούρα εντελώς, και συνεχώς με εκπλήσσουν σεναριακά και σκηνοθετικά.

mononoke

Η αρχή και η μετέπειτα εξέλιξη του είδους

Ο ουσιαστικός ιδρυτής του ιαπωνικού animation (απλό στην αρχή, όπως και στο υπόλοιπο κόσμο), ήταν ο Kenzo Masaoka. Oι πρώτες του ταινίες (έτσι για να πάρεις μια ιδέα) ήταν:

o   Tο νησί των πιθήκων       (1930)

o   Η Αράχνη και η Τουλίπα  (1943)

Δεν θα επεκταθώ σε πολλά ιστορικά, ονόματα και ταινίες, γιατί και κουραστικά είναι και θα πλατειάσω, αρκεί μόνο να ξέρεις ότι ο διάδοχος του Masaoka, Yasuji Mori,  τελειοποιεί το animation στο επίπεδο των ανθρώπινων χαρακτήρων, και είναι ο δάσκαλος πολλών ανιματέρ.

Σήμερα τα anime, τα οποία έγιναν γνωστά στον υπόλοιπο κόσμο περισσότερο από την τηλεοπτική τους παρουσία σε μεγάλα τηλεοπτικά δίκτυα (αφού πρώτα ντουμπλαρίστηκαν με αγγλικό διάλογο), είναι μια τεράστια βιομηχανία με εκατοντάδες στούντιο παραγωγής.

Μiyazaki, Takahara… και οι άλλοι

Δεν είναι δυνατό, ν’ αφήσω απ’ έξω και να μην αναφερθώ στα 2 χαρακτηριστικότερα παραδείγματα της ιαπωνικής τεχνοτροπίας των anime. Hayao Miyazaki και Isao Takahata είναι δύο κορυφαίοι επαγγελματίες με απόλυτη εμπειρία σε όλα τα στάδια της παραγωγής.Η διαφορά τους έγκειται στην φήμη που έχουν εκτός Ιαπωνίας. Ο Miyazaki είναι καθιερωμένος παγκοσμίως και το έργο του έχει κατακτήσει σημαντική μερίδα θεατών σε οποιαδήποτε χώρα προβάλλεται. Αντιθέτως το έργο του Takahata  -και ορισμένων άλλων-  δεν έχει εκτιμηθεί πλήρως, και δεν είναι οικείο παγκοσμίως.

miyazaki takahara

Και οι δυο συνεργάζονται στην μεγαλύτερη και γνωστότερη εταιρεία παραγωγής, το Studio Ghibli

ghibli

Το 2001, το Studio Ghibli, παρουσιάζει το γνωστότερο, το πιο δημοφιλές anime, μέχρι και σήμερα, το Spirited Away (Sen to Chihiro No Kamikakushi), #36 στο Top #250 του Imdb.com.

Αρκεί μόνο να πω, ότι με 15εκ € μπάτζετ, έκανε εισπράξεις 230εκ €, είναι παγκοσμίως το πρώτο animation (συνολικά όχι απλά anime) σε κριτικές, κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερου Animation το 2002, κατακρημνίζοντας το «αμερικάνικο» Ice Age. Πρέπει να πώ κι άλλα; Απλά ΔΕΣ ΤΟ !

Anime & Manga

Τα Manga, είναι ιδιόμορφα ιαπωνικά comic books, είναι βίαια στην πλειοψηφία τους με σκληρές περιπέτειες και εφιαλτική φαντασία. Εδώ δεν υπάρχουν υπερήρωες, αλλά άτομα με «ιδιαίτερα» χαρακτηριστικά. (για παράδειγμα χαρακτήρες που έχουν υποστεί κάποια αλλοίωση μετά από κάποιο πείραμα). Είναι ευνόητο ότι τα Manga έχουν επηρεάσει και εμπνέυσει πλήθος anime.

SteamBpy

Τα Manga και οι ταινίες Anime που εμπνέονται απο αυτά, έχουν σύνθετη αφήγηση και είναι δυσνόητα στο να τα παρακολουθήσει κάποιος. Έχει συμβεί πολλές φορές ν’ ανατρέξω σε μια σκηνή ξανά και ξανά μέχρι να την κατανοήσω πλήρως.

Δεν έχουν σχέση με την κλασική ντισνεϊκή αντίληψη «καλού και κακού». (Αυτό με συναρπάζει περισσότερο απ’ όλα τα υπόλοιπα). Οι χαρακτήρες τους δεν έχουν ιαπωνικά χαρακτηριστικά και είναι ως επί το πλείστον ψηλοί και με μεγάλα εκφραστικά μάτια και έντονα σωματικά χαρακτηριστικά. Είναι άλλωστε γνωστό ότι το χαρακτηριστικότερο γνώρισμα των Manga Comics, είναι η δυνατότητα να εκφράζουν μέσα στα μάτια του χαρακτήρα, όλα τα πιθανά συναισθήματα.

Υπάρχουν Manga που απευθύνονται σε παιδιά, εκείνα που πρωτοστατεί η βία, το σεξ, splatter, science fiction (που είναι και τα σπουδαιότερα), δραματικά manga, ακόμη και Space Western (αντίστοιχα με τ’ αμερικάνικα western αλλά στο μέλλον).

Oι Ταινίες – Σταθμός

Το πιό χαρακτηριτικό παράδειγμα του παντρέματος Manga – Anime είναι το επικό cyberpank, θρίλερ επιστημονικής φαντασίας Αkira (1988). Ταινία που έγινε καλτ και αξεπέραστος σταθμός του είδους.

akira

Αξίζει να σημειωθεί πως η ταινία βασίζεται στο δικό της Manga, που έκανε να ολοκληρωθεί 10 χρόνια, και απασχολεί έναν τόμο με πάνω απο 1000 σελίδες! Είναι η πρώτη ταινία στο είδος της και ο σκηνοθέτης Katsuhiro Otomo, προετοιμάστηκε 2 χρόνια προ-παραγωγικά, μαζί με μια ομάδα 200 ατόμων. ΔΕΣ ΤΟ !

To 2004 o Οtomo μετά από ακόμη μια δεκάχρονη προετοιμασία, παρουσιάζει το Steamboy, την πιό ακριβή παραγωγή στην ιστορία των ταινιών anime. Η διαφορά είναι ότι εδώ δεν πρόκειται για μία post – apocalyptic εποχή, ένα φουτουριστικό νεο-τόκιο (όπως στην πειοψηφία των manga), αλλά για την Βικτοριανή Αγγλία !

Ακόμη ένα θρίλερ επιστημονικής φαντασίας που όχι μόνο άφησε ιστορία, αλλά ενέπνευσε την δημιουργία του Matrix (δεν νομίζω ότι χρειάζεται άλλες περγαμηνές), είναι το Ghost In The Shell (1995). Συνδυάζει αρμονικά, παραδοσιακό σχέδιο στο χέρι, 2D και 3D Animation.

Επίλογος

Για να καταλάβεις πόσο δημοφιλή λόγω της διαφορετικότητάς τους έγιναν οι ταινίες στον υπόλοιπο κόσμο και ιδιαίτερα στην Αμερική (στην Ιαπωνία έτσι κι αλλιώς είναι εδώ και πολλά χρόνια στον υπερθετικό), επέτρεψαν την ιαπωνική κουλτούρα να διεισδύσει στις Ηνωμένες Πολιτείες σε μεγάλο βαθμό, με έννοιες και λέξεις καινούργιες, με φανατικούς που διοργανώνουν συνέδρια, σεμινάρια και με μια αγορά που κάνει τζίρο σχεδόν 3δις$.

Η αξία τους εικαστικά είναι αδιαμφισβήτητη. Πιστεύω αυτό που ιντριγκάρει τους περισσότερους που παρακολουθούν anime, η διαβάζουν manga, είναι η προσοχή στη λεπτομέρεια και το γεγονός ( για να το πω όσο πιο απλά γίνεται), ότι δεν κερδίζει πάντα ο καλύτερος. Πάντως στην ιστορία των ταινιών animation, έχουν καταλάβει μια θέση πολύ πολύ ψηλά στην εκτίμηση και το σεβασμό όλων.

Spirit Forest

(Σημ: Δεν ξέχασα, άφησα επίτηδες στην απ’έξω τις διασημότατες τηλεοπτικές σειρές όπως τα: DragonBall, Pokemon, Saber Rider, Death Note, Bleach και πολλά πολλά άλλα, γιατί αποφάσισα να γράψω μόνο για τις παραγωγές ταινιών, οι τηλεοπτικές σειρές βασίζονται σε άλλη λογική και κυριότερα, γιατί έφτασαν σε εμάς, όχι απο τους ιάπωνες, αλλά από τους αμερικάνους και τους άγγλους, “κομμένα”, λογοκριμένα, για να μπορούν να παίζουν σε ζώνες προγράμματος των χωρών τους. Επομένως δε μιλάμε για το real stuff)

Λίστα κυριότερων Anime (χρονολογικά):

Το νησί Των Πιθήκων (1930)

Η Αράχνη και η Τουλίπα (1943)

Η Φάλαινα (1945)

The Castle of Cagliostro (1979)

Castle In The Sky (1986)

Grave of the Fireflies (1988)

Akira (1988)

Only Yesterday (1991)

Howl’s Moving Castle (2004)

Pompoko (1995)

Ghost In The Shell (1995)

Princess Mononoke (1997)

Spirited Away  (2001)

Tokyo Godfathers (2003)

Steamboy (2004)


 

 

Παρόμοια άρθρα

Back to top button